Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Nasıl Bulaşır? Tanı ve Tedavi Yöntemleri Nasıldır?

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi

Kırım Kongo kanamalı ateşi kenelerin taşıdığı Bunyaviridae ailesinde Nirovirüs grubundaki virüslerden biridir. Ateş halsizlik, kas ve baş ağrıları, mide bulantısı ve ishal gibi kırım Kongo kanamalı ateşi belirtileri kendini gösterir fakat buna ek olarak ağır atlatan kişilerde kanama gibi daha büyük şikâyetlere de neden olabilir.

Ölümlere de neden olabilen bu hastalık zoonotik  karakterli bir diğer deyişle hayvanlardan insanlara bulaşan türdendir. Kenelerden insanlara bulaşır ve bu hastalığı bulaştıran keneler dünya üzerinde en tehlikeli kenelerdir. 

Çok sık rastlanılan bir hastalık değildir fakat rastlanıldığında da büyük etkileri olan bir hastalık olarak değerlendirilebilir. Özellikle sağlık hizmetlerinin çok iyi olmadığı ülkelerde sağlık personellerini olumsuz etkileyebilir çünkü bu virüs insandan insana bulaşabilen türdendir.

Bunun mümkün olabilmesi için, kan veya vücut sıvılarının bir başka insanın kesik yarasına deri üzerinden temas etmesi gerekir. Kırım Kongo kanamalı ateşi Türkiye’de nerelerde görülür sorusuna 2006’da yaşanan salgını örnek verebiliriz. Karadeniz’de birçok insan bu rahatsızlığa yakalanmıştır.

Kırım Kongo kanamalı ateşi hastalığına sebep olan kene türü genelde Hyalomma soyundan gelen türlerdir ancak araştırmalara göre bu tür dışında 30 kene türü de bu hastalığı bulaştırma potansiyeline sahip. Keneleri en çok tarla, otlak alanlar gibi kırsal yerlerde görebiliriz. Bu keneler genelde oval şekilli ve 6-8 bacaklı olurlar.

Uçmaz ve sıçramazlar sadece yerden yürürler. Çok bacaklı olmaları sayesinde kısa sürede yerden insan üzerine tırmanabilir ve herhangi bir yerine yapışabilirler. Hayvan ve insan kanlarından beslenirler fakat küçük olanları kanı emer virüsü toplar ve gelişme çağlarında bu virüsü içlerinde bulundururlar.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı İnsanlara Nasıl Bulaşır?

Kırım Kongo kanamalı ateşi nasıl bulaşır sorusunun birçok cevabı vardır.  Virüsü taşıyan keneler insan vücuduna tutunduklarında, içlerindeki bu virüsü kısa sürede deri altından tutundukları kişiye bulaştırırlar. Sadece tutunmasıyla değil, aynı zamanda içinde virüs barındıran keneleri çıplak elle öldürdüğümüzde de bu virüsün bulaşma riski vardır. 

Kırım Kongo kanamalı ateşi nasıl bulaşır sorusunun bir diğer cevabı ise insandan insana bulaşma yoludur. Kırım Kongo kanamalı ateşi virüsü taşıyan hastaların kan veya vücut sıvılarının teması ile bulaşabilir. Ayrıca virüsü taşıyan hayvanların da kan, doku veya diğer vücut sıvılarıyla temas edilmesiyle bulaşması mümkündür.  

Kırım Kongo kanamalı ateşi nasıl bulaşır sorusunun cevabını verdikten sonra diğer bir önemli konu da insandan insana bulaşmaması için yapılması gerekenlerdir. Hastalığa yakalanan kişiler diğer insanları riske atmamak için eldiven, önlük, maske gibi korunma önlemlerini almalı, kan ve vücut sıvıları ile temastan kaçınmalılar.

Temas olduğunda ise, temaslıların 14 gün süreyle belirtilerinin olup olmadığına bakılmalıdır. Kişiler en ufak bir belirti gördüğünde bile mutlaka doktora başvurmalı ve gerekli tedbirleri almalıdır. Korunma yolları bilindiğinde ve hastalığın belirtileri hakkında bilgi sahibi olduğunuzda hastalıktan korunmak mümkündür.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Kırım Kongo kanamalı ateşi belirtileri ateş, halsizlik, üşüme, titreme, tüm vücutta görülen kas ağrıları, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal, yüz ve gözlerde kızarıklık, deri döküntüsü olarak sayılabilir. Hastalığın ileri evrelerinde ise cilt kanaması, burun kanaması, mide bağırsak kanaması, akciğer ve beyin kanamalarının da ortaya çıktığı görülmüştür.

Bu cilt kanamalarına bağlı olarak morarma da görülebilir. Kırım Kongo kanamalı ateşi öldürür mü sorusunun cevabını ise istatistikler veriyor. Araştırmalara göre, kırım Kongo kanamalı ateşi ölüm oranı %50 civarındadır.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı Belirtileri Kaç Gün İçinde Ortaya Çıkar?

Kırım Kongo kanamalı ateşi ölüm oranı bu kadar yüksek olduğu için, tedaviye erken başlanması da oldukça önemlidir. Bunu yapabilmek için de kırım Kongo kanamalı ateşi belirtileri kaç günde ortaya çıktığını bilmek gerekir.

Hastalık virüsün bulaşma şekline bağlı olarak 1 ila 14 gün arasında sürebilen bir kuluçka dönemine sahiptir ve hastalığın sayılan belirtileri 14 gün boyunca sürebilir. Virüsü taşıyan hayvanların kanlarına, vücut sıvılarına veya dokularına temas eden kişiler bu 14 günlük süreçte belirtilerini gözlemlemeli ve bu belirtilerden bir veya birkaçı olduğunda hastaneye başvurmalılar.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının Tedavisi Var Mıdır?

Kırım Kongo kanamalı ateşi ölüm oranı azaltılması için erken tanı çok önemlidir. İhtiyaç duyulduğunda kan ve kan ürünlerinin sağlanması ve diğer insanlara bulaşmasını önlemek için erken tanı önemli rol oynar. Hastalığın tespit edilmesi için PCR testi yapılır.

Hastalık olduğu tespit edilirse destek tedavisi ile başlanır ve kırım Kongo kanamalı ateşi ölüm oranı düşürülmesi için destek tedavisi önemli rol oynar.

Kesin bir çözümü yoktur ve henüz bu hastalığa karşı aşı geliştirilmemiştir fakat Bulgaristan’da aşı geliştirildiği ve etkili olduğu haberleri çıkmıştır. Sağlık Bakanlığı henüz geliştirilen bir aşı olmadığını ve bunun üzerinde çalışıldığını belirtmiştir.

Kırım Kongo kanamalı ateşi öldürür mü sorusuna en doğru cevap, keneyi ne zaman çıkardığınıza bağlıdır olacaktır.

Kene ne kadar hızlı çıkarılırsa kırım Kongo kanamalı ateşi hastalığını kapma riskimiz de o oranda azalacaktır. Söylenildiği gibi bunu yaparken çok dikkatli olunmalıdır kene çıkarılsa bile, çıkarılırken başka bir yerinizden hastalığı kapma riskiniz oluşabilir.

Kırım Kongo kanamalı ateşi hayvan üzerinde belirti göstermez bundan dolayı hayvanlar sağlıklı görünüp yanıltabilir. Sağlıklı olduğuna emin olduğumuz bir hayvan bile olsa, kanına veya vücut sıvısına temas etmemeliyiz.

Ayrıca hayvan sahipleri veya çiftçiler hayvanlarının üzerinde kene olup olmadığını sürekli kontrol etmeliler. Hayvanların barınaklarına kene girişini engellemeli ve hayvanlar keneye karşı düzenli olarak ilaçlanmalıdır.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığından Korunmak için Ne Yapılmalıdır?

Tarla, otlak ve bahçe gibi kırsal yerlerde kene olma olasılığı yüksektir. Bu yüzden bu tür yerlere gidilirken kıyafetlerimizin vücudumuzun tamamını kapattığına emin olmalıyız. Pantolon paçalarını çoraplarımızın içine sokarak pantolon paçasından kene girişini engellemeliyiz.

Ayrıca koyu renkli kıyafetler üzerinde kenenin fark edilmesi zor olacağı için açık renkli kıyafetler tercih edersek, kıyafet üzerindeki keneyi daha kolay fark edebilir ve vücudumuza tutunmasına engel olabiliriz.

Ayrıca tüm bu önlemleri alıp gittiğimiz kırsal alandan eve döndüğümüzde de kenenin kıyafetlerimize veya vücudumuza yapışmış olma olasılığını göz önünde bulundurarak kulak arkaları koltuk altları gibi vücudumuzdaki kapalı kalan yerleri kontrol etmeliyiz. Vücudumuzda tutunan bir kene gördüğümüzde, keneyi hiç vakit kaybetmeden tutunduğu yerden ayırmalıyız.

Bunu yaparken çıplak elle yapılması son derece risklidir. Bu yüzden herhangi bir eldiven veya poşet kullanarak keneyi bulunduğu yerden çekebiliriz.

Kenenin tamamının çıkarılması çok önemlidir ve çıkarıldıktan sonra ilgili bölge antiseptik bir malzeme ile temizlenmelidir. Kene ne kadar erken çıkarılırsa kırım Kongo kanamalı ateşi hastalığının bulaşma riski de o kadar azalmış olur.

Vücuduna kene tutunan kişiler 10 gün boyunca kırım Kongo kanamalı ateşi belirtileri kendilerinde var mı yok mu diye gözlem yapmalı ve herhangi bir belirti oluşursa hastane müracaat etmeliler. Kırım Kongo kanamalı ateşi hastası ile temas söz konusu olduğunda ise, belirtiler takip edilmeli ve herhangi bir belirtide sağlık kuruluşuna gidilmelidir.