Domatesin Yararları

Domatesin Yararları

Bir meyve veya sebze olarak domates yoğun besin deposu olduğuna hiç şüphe yoktur. Çoğu insan yemeklerde yiyecek olarak kullanmaktadır. Domates, çok fonksiyonlu bir gıda olarak anılır olmuştur. Sadece temel beslenme sağlamanın ötesinde bir gıda ürünüdür. Bu nedenle likopen içeriğiyle bitkisel ilaç olarak yararlıdır.

Domates kronik hastalıkların önlenmesinde rol oynar ve diğer sağlık hastalıklarına yarar sağlar. Domates, popülaritesine rağmen 200 yıl önce ABD’de zehirli olduğu düşünülen muhtemelen it üzümü bitkisine ait bir aileden olduğu düşünülmüştür. Bazı türleri gerçekten zehirlidir.

Domates olası sağlık yararları

Her türlü meyve veya sebze olarak tüketilirken etkileyici faydaları vardır. Diğer bitkisel gıdalara oran olarak kalp hastalığı, diyabet ve kanser riskini daha fazla azaltır. Yüksek oranda meyve ve sebze olarak alımının aynı zamanda sağlıklı cilt ve saçlara sahip olunmasını sağlar.

Enerji arttırıcı ve diyet yiyeceği olarak kullanılmaktadır. Tüketimi önemli ölçüde obezite ve genel ölüm riskini azaltır.

Diğer sağlık yararları ise şöyledir.

Kanser, C vitamini ve antioksidan kaynağıyla mükemmel olan domates kansere neden olduğu bilinen serbest radikallerin oluşumuyla mücadele etmede yardımcı olabilir.

Prostat kanseri, içeriğindeki Likopen çeşitli çalışmalarda prostat kanserinin önlenmesi ile bağlantılı olduğu kanıtlanmıştır.

Yapılan araştırmada domates ürünlerinin tüketiminin artması ve prostat kanseri oranında çok iyi, güçlü ve epidemiyolojik destek sağlamaktadır.

Araştırma ayrıca Beta-karoten açısından (A vitamini maddesi) prostat kanserine karşı koruyucu bir rol oynadığı belirtilmiştir.

Soya fasulyesi ile tüketildiğinde prostat kanserini en aza indirir ve engel olur.

Kolorektal kanser, Beta-karoten tüketimi kolon kanseri gelişimi ile ters bir ilişki olduğu gösterilmiştir.

Domatesteki yüksek lif alımının, kolorektal kanser için alçaltılmış bir riski olduğu ortaya çıkmıştır.

Bazı çalışmalarda, domatesin kanser türlerine yakalanma riskini, prostat, akciğer ve özellikle midede kanserini çok azalttığını göstermiştir.

Kan basıncı, düşük sodyum içeriği sağlıklı kan basıncına yardımcı olur.

Ancak, potasyum alımının arttırması nedeniyle damarların genişlemesine ve daha fazla kan taşımasına neden olur.

Kalp sağlığı, domates içeriğindeki lif, potasyum, C vitamini ile kalbe tam destek verir.

Sodyum alımının azalması ile birlikte potasyum alımında bir artış olduğundan kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak için kullanılabilecek en önemli besin kaynağıdır.

Domates de böylece kalp hastalığı için olan risk faktörlerini azaltır ve kandaki aminoasit düzeylerini dengede tutmaya yardımcı olan folik asit içerir.

Bir çalışmada, bir günde 4069 mg potasyum tüketenlerle az potasyum yiyenler karşılaştırıldığında iskemik kalp hastalığına bağlı ölüm oranında yüzde 49 daha düşük risk olduğu görülmüştür.

(Günde yaklaşık 1000 mg). Yüksek potasyum alımı da inme riskini, böbrek taşı oluşumunu azaltmış, kas kütlesi, kemik mineral yoğunluğunu karşı koruma sağlamıştır.

Diyabet hastalığı, yüksek lifli diyetler listesinde olan domates tüketildiğinde 2. tip diyabeti olan kişiler kan şekeri, lipit ve insülin düzeyleri gelişmiş olduğundan 1. tip diyabetli kişilere doğru giden kan şekerini düşük düzeylerde olduğunu göstermiştir.

Bir fincan kiraz domates yaklaşık 2 gram lif sağlar.

Erkekler için günde 21-25 gram lif, kadınlar için ise günde 30-38 gram lif önerilir.

Kabızlık, domates gibi su içeriği ve lif oranı yüksek olan yiyecekler yemek sıvı desteği almaya yardımcı ve bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcıdır.

Göz sağlığı, likopen, Lutein ve beta-karoten açısından zengin bir kaynak olan domates katarakt gelişmesi ve yaşla alakalı bulanık görme ile bağlantılı ışık kaynaklı hasarlara karşı gözü korumak için güçlü bir antioksidan olduğu saptanmıştır.

Son zamanlarda lutein ve zeaksantin yüksek besin alımı ile insanlar (domates bulunan her iki karotenoidler) neovasküler riskinde yüzde 35 azalma olduğu bulunmuştur.

Cilt sağlığı, domates kolajen sentezi denilen cilt, saç, tırnak ve bağ dokusu için yararlı önemli bileşenleri barındırır. C vitamini güçlü bir antioksidandır düşük alımı cilt lekeleri, sarkma, kırışıklık, güneş ışığı lekeleri, kirlilik, duman ve diğer artan olumsuz sağlık etkilerini en aza indirerek ortadan kaldırır.

Gebelik, yeterli folik asit alımı doğum öncesi bebekleri beyinden omuriliğe kadar olan bölümleri korumak için gebelik sırasında kullanılmaktadır.

Depresyon, vücutta meydana gelen aminoasitin fazlasının önleyerek depresyona yardımcı olabilir.

Ruh hali, uyku ve iştahı düzenlemek ve kendinizi iyi hissetmenizi sağlayan hormonları serotonin, dopamin, norepinefrin müdahale ederek yardımcı olur.

Nasıl kullanılır?

Oda sıcaklığında taze domatesleri sakladığınızdan emin olun.

Kesinlikle buzdolabında soğutmaktan kaçının.

Bu onların lezzetini kaybetmeye neden olacaktır.

Beta-blokerler, en yaygın kalp hastalığı için öngörülen ilaç türüdür.

Potasyum seviyeleri kanda artmaya neden olabilir.

Beta bloker içeren domates gibi yüksek potasyum gıdaları aşırıya kaçmadan tüketilmesi gerekir.

Çok fazla potasyum tüketmek böbrekleri tamamen işlevsel olmayan kişiler için zararlı olabilir.

Böbreklerinize kandan aşırı potasyum yüklemesi yapmak ölümcül olabilir. Reflü hastalığı olanlar mide ekşimesi ve yemeklerin geri gelmesi gibi belirtilerde artış görülebilir.

Bu hastalığın önlenmesi ve sağlığa ulaşmada en önemli yol diyet veya genel beslenme şeklinde tüketmektir. İyi bir sağlık için ipucu olarak bireysel gıdalar üzerinde yoğunlaşmak ve çeşitli diyetlerde yemek en iyisidir.

Bu diyetler sayesinde şişman bayanlarda meme kanseri ve kan şekerini azaltılabildiği görülmüştür. İnsanlar için domates suyunun tüketiminin önemli ölçüde faydaları olduğu bilinmektedir.

Domates folik asit, A ve C vitaminleri açısından zengin bir kaynaktır. Alfa-lipoik asit, likopen, kolin, folik asit, beta-karoten ve luketindahil olmak üzere faydalı bir besin geniş bir antioksidandır.

Bir orta boy domateste yaklaşık 120 gramda 22 gram kalori, 0 gram yağ, 5 gram karbonhidrat ve 1 gram protein vardır. Domates pişirildiğinde içeriğindeki likopen, lutein ve zeaksantin gibi önemli besinleri arttırmaktadır.

Haşlanmış ve güneşte kurutulmuş domates çok daha fazla lutein ve zeaksantin sağlar. Alfa-lipoik asit glukozunu enerjiye dönüştürerek vücuda yardımcı olur.

Kan şekerinin kontrolünde ve sinir dokusunun korunmasında yardımcıdır.

Likopen domatese kırmızı rengini veren bir antioksidandır. Domateste ortalama %80 oranında likopen bulunmaktadır.

Uyku, kas hareketi, öğrenme ve hafıza gelişimine yardımcı bir besin ögesidir.

Aynı zamanda hücre zarı yapısının muhafaza edilmesine, sinir tellerinin onarılmasına ve iltihaplara iyi gelmektedir.

Görüldüğü gibi çok faydalı bir sebze olan domates farklı şekillerde kullanılarak yararlanılabilmektedir.

Suyu içilebilir, çorbası yapılabilir, salata veya meze olarak kullanılabilir.

Yemeklerde yardımcı kaynak ve tat vericidir.

Salçası yapılarak her mevsimde yararlanılmaya çalışılır.

Domates ile ilgili daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Bu konuda yapılmış çok sayıda araştırmalar bulunmaktadır.