Dil Çatlaklarının Nedenleri ve Tedavisi

Dilimiz kendisine has yapısıyla en farklı noktalardan birisi olarak görülüyor. Aynı zamanda elastik yapısı, ağzımızda yer almasından dolayı her an enfeksiyona ve bakteriye ulaşabilir olması çeşitli sağlık sorunlara yol açabiliyor. Buna bağlı olarak da dil üzerinde çatlak gibi yarıklar görmek hepimizi endişelendirebiliyor.

Dilde Çatlak Oluşumunun Nedenleri

Dilde çatlaklar oluşması ve bunların bir yarık gibi gözükerek insana evham yaptırması gayet normaldir. Ancak buna sebep olan faktörler gerçekten inanılmaz derecede geniş bir yelpazeye dayandırılabilir. Öyle ki kansızlık sebebiyle dilinizde çatlaklar oluşabileceği gibi basit bir vitamin eksikliği de buna sebebiyet verebilir.

• Genetik Faktörler

Kalıtımsal olarak taşıdığımız genler bizim hayatımız boyunca yaşadığımız sağlık sorunları, vücudumuzun özellikleri için belirleyici olabiliyor. Uzmanlar özellikle dil yarıklarında da genetiğin en önemli unsurlardan birisi olduğunu savunuyor.

• Sjögren Sendromu

Vücudumuz çeşitli enfeksiyon ve sendromlar neticesinde beklenmedik bir savunma mekanizmasına bürünebilir. Sjögren sendromunda da vücudumuzda hali hazırda nem üreten bezlere karşı bir atak durumu söz konusu olur. Bunlar tükürük bezi, gözyaşı pınarı gibi nem üreten noktalarda gözlemlenebilir. Dilde çatlaklar oluşması en temel semptomları arasında iken ağız kuruluğundan halsizliğe, gözlerde yanmadan kaşıntıya kadar pek çok belirtiye rastlanabilir. Tedavisinin olmaması sebebiyle Sjögren sendromu olanlara tükürük bezlerini uyarıcı ilaçlar, göz pınarlarını uyaran ürünler verilir.

• Harita Dil

Harita dil ya da coğrafik dil olarak tanımlanan ve aslında yaşanan bir sağlık sorunu olmasına rağmen öyle algılanmayan bu durum sıklıkla görülebiliyor. Bu tanıma neden olan durum dil üzerinde çıkan kırmızı lezyonlardan kaynaklı olarak sanki dilimizin harita gibi çatlaklara sahip olmasındandır. Genellikle harita dil sendromundan muzdarip olan herkesin yeme içmesine dikkat etmesi önerilir. Asit oranı yüksek yiyecekler ve içecekler, baharatlı yemekler buna neden olabilir. Ayrıca acı hissiyatı oluşabilir ve herhangi bir bilinir tedavisi de yoktur.

• Pamukçuk

Bir mantar enfeksiyonu olan pamukçuk o kadar çok görülür ki dil yarıklarında da en büyük sebeplerin başında gelmektedir. Candida ismi verilen mantar enfeksiyonu ağızda biriktikçe çeşitli lezyonlar yaratır. Öyle ki bazen dilde çatlaklar, bazen ise ağzın mukoza yapısında deformasyonlara yol açabilir. Dilde pamukçuk kaynaklı olarak lezzet kaybı yaşanabileceği gibi çıkan yaralar acı ve ağrı hissine sebep olabilir. Vajinal mantar enfeksiyonları, diyabet ve bağışıklık sisteminden kaynaklı sorunlar pamukçuk merkezli dil çatlakları için tetikleyici olabilir.

• Biotin Eksikliği

B grubu vitaminler son derece önemlidir ve hayatımız boyunca da vücudumuz tarafından ihtiyaç duyulacak enzimler arasındadır. Biotin de bunlardan birisi olup yağların sentezlenmesinden, metabolizmamızın sağlıklı çalışmasına kadar pek çok kritik göreve tabiidir. Biotin eksikliği yaşayan insanların yalnızca dil yarıkları değil aynı zamanda ciltlerinde solgunluk, çok çabuk yorulma, kas ve eklem ağrıları ve kurumuş cilt tipi gibi şikâyetleri son derece normaldir. Tavuk ciğeri, yer fıstığı, dana ciğeri, et ürünleri, süt ürünleri, süt, yumurtanın sarısı gibi besinlerde fazlasıyla bulunduğu için dahiliye uzmanına göründükten sonra beslenmenizi bu yönde düzenleyebilirsiniz.

Ayrıca bazı tetikleyici unsurlara sıklıkla dil çatlağı sebepleri arasında rastlayabiliyoruz.

• Dil kanseri
• Melkersson Rosenthal sendromu
• Down sendromu
• Asit reflü
• Dilin yaralanması(alınabilecek darbeler)
• Vücudun su ihtiyacının karşılanmaması(Dehidrasyon)
• Vitamin eksikliği
• Sigara kullanımı
• Alkol bağımlılığı
• Alerjenler
• Sürekli baharatlı yiyecekler tüketmek
• Acı yemek
• Kullanılan ilaçların gösterdiği yan etkiler

Dil Çatlaklarında Belirtiler Neler?

Dil çatlağı olarak tanımlanan ve aslında her ağzımızı açarak aynaya baktığımızda da görebileceğimiz bu yarıklar belirti olarak şöyle algılanabilir.

• Dil üzerinde farklı renk geçişleri görmek başlıca belirtisidir. Bu renk geçişlerinde sarı, kırmızı ve beyaz yoğunluktadır.
• Baharat, acı ve asitli yiyecek ve içecekler tüketilmesi durumunda dilde acı hissiyatı
• Bitmeyen ağız kokusu
• Kaslarda hissedilen güçsüzlük, halsizlik ve yorgunluk
• Dilde zonklama ya da yanma hissiyatı
• Dilde ya da ağız içerisinde lezyonlar ve yaralar çıkması
• Özellikle ağız çevresinde belli olan yüz şişkinliği
• Dilin çatlaklarının şişerek genişlemesi

Dilde Çatlaklar Nasıl Geçer?

Dilde çıkan yarıklar için tedavi olmak istiyorsanız görünmeniz gereken doktor kulak burun boğaz uzmanı olmalıdır. KBB randevusu aldıktan sonra gerekli tetkiklerin yapılmasıyla beraber dilde çıkan çatlakların altında yatan sebep bulunarak buna göre bir tedavi metodu tercih edilir.

• Dehidrasyon söz konusu ise günde 2-3 litre yani 10-12 bardak su tüketmek dil çatlaklarını geçirebilir.
• Vitamin eksikliği söz konusu ise doktorunuzun verdiği doğal beslenme programını ya da dışarıdan alacağınız ekstra vitaminleri kullanmanız etkili sonuçlar verebilir.
• Kullandığınız ilaçların yan etkisiyse ilaçları değiştirebilirsiniz.
• Ağız ve diş sağlığı için kullandığınız diş macunu, losyon gibi ürünlerin kimyasal yan etkileri söz konusu ise bu ürünleri daha sağlıklı ürünlerle değiştirebilirsiniz.
• Eğer bir rahatsızlık ya da sendrom kaynaklı bir durum ise doktorunuzun reçete ettiği ilaçları kullanmalı ve dil çatlaklarının geçmesi için belli bir zaman beklemelisiniz.