Alt ve Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları Nelerdir?

Alt ve Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları Solunum yolu enfeksiyonu çok geniş ve ileri tetkikler gerektirebilen tafsilatlı hastalıklardır. Belirtiler ve şikayetler bazen çok ağır bir şekilde ortaya çıkarken bazen de çok hafif ve hayat kalitesini etkilemeyecek düzeydedir.

Solunum yolu hastalıkları; nefes darlığı, öksürük, balgamlı – kanlı öksürük gibi şikayetler ile bulgu verir.

Solunum yolu hastalıkları tutulum ve ilerleme düzeyleri itibariyle çeşitli türlerde bulunurlar. Etkileri, sonuçları ve tedavi yaklaşımları farklılık gösterse de ana hatlarıyla iki gruba ayrılırlar. Bunlardan biri üst solunum yolu hastalıkları olarak yaygın biçimde görülebilir.

Zira hemen herkes basit bir grip ya da alerjik rinit hastalığı yaşadığında dahi gözlemlenebilen enfeksiyon direkt olarak solunum yollarını hafif ölçüde etkileyebilir. Ama üst solunum yolu enfeksiyonu viral bir bulaş ya da iltihabi bir şekilde teşhis edildi ise tedavisinin bir an önce başlanması gerekmektedir.

Çünkü ilerlediğinde enfeksiyon da yayılım gösterecek ve alt solunum yolu enfeksiyonları oluşması kaçınılmaz olacaktır. Alt solunum yolu hastalıkları da iltihabın akciğer gibi iç organlara kadar inmesi ve zarar vermesi olarak tanımlanabilir.

Üst Solunum Yolu Hastalıkları Nelerdir?

Solunum yolu hastaklıkları başlangıcı sayılabilecek olan enfeksiyon, henüz fazla ilerlememiş ve tedavisi kolay evrededir. Yani üst solunum yolu hastalıkları ayrımı, genellikle farklı ve soft bulgular ile yapılabilir. Ses tellerinin altta kalan kısımları ve bu kısmın alt alanı tamamen alt solunum yolu olarak isimlendirilir.

Burun, gırtlak ve boğaz ve üçlüsü üst solunum yolunda bulunan ve enfekte olan alanlardandır. Solunum yolu enfeksiyonu arasında bazen hiçbir belirti vermeden alana yerleşen ve hastalık yapmadan uzun yıllar boyunca yaşayan zararlı mikroorganizmalar bulunabilmektedir. Kendi içerisinde farklı çeşitleri bulunan üst solunum yolu problemleri pek çok türde bulunabilir.

Sinüzit

Üst solunum yolu hastalıkları içerisinde en sık rastlanan enfeksiyonlardan sinüzit hastalığıdır. Sinüzit akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılır.

Akut sinüzit baş ağrısı, yüz ve gözde basınç – doluluk hissi, burundan gelen yeşil mukus, burun tıkanıklığı, devamlı geniz akıntısı ve balgamlı öksürük ile ortaya çıkar. Ayrıca ağız kokusu şikayetleri de görülür. Alerji kaynaklı sinüzite de rastlandığı için ödemden dolayı devam eden sekresyon sinüslerin enfeksiyonuna neden olabilir.

Kronik sinüzit ise ani semptomlar ile başlamaz. Yani ani başlayan semptomun devamlı olarak süregelen bir durum olarak devam etmesi sinüzit enfeksiyonunun kronikleştiğini gösterir.

Sinüzit tanısı ve tedavisi günümüzde oldukça kolaydır. Fiziki muayenenin ardından kesin tanı ve hastalığın boyutu için endoskopik muayene ile burun içerisi incelenir. Şayet burun mukozası yeterli bilgi vermiyorsa bilgisayarlı tomografi ile görüntüleme yapılarak hastalık kesin olarak tanımlanır.

Sinüzit enfeksiyonu her yaş grubunda rastlanabilen bir hastalıktır. Yaş faktörü, hastalığın seyri, boyutları ve etkileri baz alınarak uygulanan ilaç tedavisi genelde yeterli olmaktadır. Buna rağmen olumlu sonuç alınamazsa cerrahi işlemler de diğer tedavi seçenekleri arasındadır.

Bademcik Enfeksiyonu

Her yaştan kişinin ve en az birkaç yılda bir defa yaşadığı hastalıklardan birinin bademcik enfeksiyonu olduğu bilinmektedir. Solunum yolu hastalıkları denince akla ilk gelen de bademcik hastalıklarıdır. Belirgin bulgular boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, halsizlik, ateş ve kas ağrısı olarak ortaya çıkar.

Birtakım kan testlerine ilave olarak boğaza yerleşmiş ve enfeksiyona neden hücrelerin tespiti için boğazdan sürüntü alınabilir. Çıkan sonuca göre antibiyotik, soğuk algınlığı ilaçları ya da vitamin takviyeleri gibi ilaçlarla tedaviye başlanır. Boğaz spreyi kullanımı ve bol su içmek de hastalığı atlatmada oldukça faydalı etkenlerdir.

Faranjit

Üst solunum yolu hastalıkları grubunda en sık görülen faranjit enfeksiyonudur. Semptomları itibariyle faranjit; boğaz ağrısı, ses kısıklığı, boğazda yanma- batma yutmada zorluk gibi rahatsızlıkla ortaya çıkmaktadır.

Sigara kullanımı, alerjiler, hava kirliliği, reflü ve ağız ile diş hijyeninin doğru bir şekilde sağlanamaması faranjit nedenleri arasında gösterilebilir. Önleyici beslenme ve yaşam düzeninin yanı sıra boğazı rahatlatacak pastiller ve gargaralar tedavide kullanılmakta olan alternatiflerdir.

Soğuk Algınlığı ve Grip

Tipik benzerlikleri olsa da grip ile soğuk algınlığı çok daha farklı içerikli ve etkiye sahip hastalıklardır. Ancak belirtiler ve şikayetler epey benzerdir. Solunum yolu enfkesiyonu belirtileri olan öksürük, kırgınlık, halsizlik, iştahsızlık gibi durumlara ek olarak burun akıntısına da yoğun bir şekilde rastlanır.

Gripte ekstradan yüksek ateş de oluşur. Eğer bir iki gün içerisinde iyileşen bulgulara sahipseniz bol su alımı, meyve sebze tüketimi, bitki çayları ve istirahat tedaviolarak yeterli şeylerdir. Fakat iki günü aşan şikayetler ve ateş söz konusuysa iğne, hap gibi içeriği durumunuza göre şekillenecek tedaviler düzenlenebilir.

Alt Solunum Yolu Enfeksiyonları

Alt solunum yolu nefes borusu, gırtlak ve akciğerlerden oluşur. Alt solunum yolu enfeksiyonları akut bronşit, kronik bronşit, zatürre, verem, koah ve astım olarak pek çok türe sahiptir.

Akut Bronşit

Genel olarak basit bir alt solunum yolu hastalığı olarak nitelendirilen bronşit soğk algınlıkları neticesinde oluşur. Üst solunum yolu enfeksiyonu kaynaklı oluşan hastalık bronşların iltihaplanması olarak tanımlanabilir. Bulaşıcı bir hastalıktır. Ateş ve öksürük ile ortaya çıkar.

Akut bronşit en çok öksürük şurubu önerilir. Çünkü en baskın şikayet öksürüktür. Aslında vücut öksürüğü sekresyonun atılması için doğal olarak üretir. Ağrı kesici, ateş düşürücü ve balgam söktürücü ilaçlar da tedavi için hekim tarafından reçete edilebilir. Bol sıvı almak her zaman olduğu gibi oldukça önemli ve elzemdir.

Kronik Bronşit

Kronik bronşit, akciğerler ile soluk borusunun enfeksiyonudur. Bronşların enfekte olması ve tıkanıklığı sonucunda akciğerlere hava giriş çıkışı, yani oksijen alımı azalır. Balgamda artış olur. Üç aydan süren öksürük akla kronik bronşit varlığını getirir.

Sigara kullanımı fazlaysa geçirilen basit nezleler bile kronik bronşite yol açabilmektedir. Kronik bronşit tedavi edilmezse kalıcı akciğer hastalıklarına sebep olabilir. Tedavide antibiyotikler ve gerektiğinde oksijen desteği oldukça etkilidir.

Zatürre

Pnömoni, yalın haliyle akciğer dokusunun iltihaplanması demektir. Halk arasında zatürre olarak bilinen hastalık bakteri, virüs, mantar ya da parazitlerden dolayı oluşmaktadır. Hırıltılı nefes alıp verme, nefes darlığı, göğüs ağrısı zatürre bulgularındandır.

Radyolojik görüntüleme ve diğer tetkikler ile teşhis edilmesi mümkündür. Hastanın yaşı, yaşam şekli ve hastalığının şiddetine göre hastanede tedavi uygulanması söz konusu olabilir. Zatürre dünya çapında solunum yolu hastalıkları ve diğer tüm enfeksiyonlara göre en fazla ölüme neden olan hastalıklar arasındadır.

Verem

Verem mükropları vücuda solunum ve damlacık yolu ile girip aktive olurlar. Bu hastalık vücudun tamamını hedef alıp tüm organlara zarar verebilir. Ancak en sık tutunduup yer akciğerlerdir. Vücudun bağışıklığının düşmesi hastalığın ilerlemesine sebep olur.

Diğer solunum yolu hastalıkları ile kıyaslandığında ani kilo kaybı ve gece terlemeleri ayrım yapmada en açık bulgudur. Tedavisi ve korunma kontrol programı ile yaklşaık 1 yıllık tedavi süreleri vardır.

Koah

Sıklıkla sigara içen kişilerde görülen koah hastalığı nefes darlığı ve öksürük şikayetleriyle ortaya çıkar. İlaç tedavilerinin yanıt vermediği durumlarda kişiler makineye bağlı nefes almaya mahkum hale gelebilirler.

Astım

Her yaşta rastlanabilen astım solunum yollarındaki iltihap ve daralma sonucu oluşan kronik bir hastalıktır. Sigara kullanımı çevre ve hava kirliliği gibi etmenlerin neden olduğu bilinse de alerjik astım da oldukça yaygın bir hastalıktır. İki türü de ilaç ve çevresel faktörlerin düzenlemesi ile kolayca tedavi edilebilir yahut kontrol altına alınabilir.