Kul Hakkı Nedir? Hangi Günahlar Kul Hakkına Girer? Nasıl Affedilir?

3 büyük günah içerisinde bulunan ve belki de en çok dikkat etmemiz gereken ikinci büyük günahtır. ALLAH’u Teala 2 günahı bağışlamayacağını söylemiş, bunlardan biri de kul hakkıdır ve affedilmesi sadece ALLAH’a mahsus olmayan günah olarak ilktir. Hangi günahlar kul hakkına girer? Namaz kılarak affedilir mi? Örnekle anlatımı gibi konuları sizler için derledik. 

Bilinçli ya da bilinçsiz dinimizin yasakladığı şeyleri yapabiliyoruz. ALLAH o kadar merhametli ve bağışlayıcı ki çok büyük günahları bile tövbe edip tekrar yapmazsa bağışlıyor. İnsan nefsi zayıf, sahip olabilmek de her kula nasip olmuyor. İşlenen günahlar gerçekten istemeyerek yapıldıysa ve iyi niyetliyseniz ALLAH’ın günahlarımızı silme ihtimali daha yüksektir. 

Tüm bunları bir kenara bırakın ama kul hakkı çok farklı. Affı ALLAH sadece kendine bırakmamıştır. Hakkını yediğiniz kişiye de bırakmıştır. Örnek olarak aklama hemen para ve gayrimenkul geliyor ama kul hakkı o kadar da yüzeysel bir şey değil. Birisine aslında yapmadığı bir işte dolay hakaretler yağdırmak, arkasından konuşmak, kendi işinizi halletmek için araya birini sokmak, torpiller bir kuruma girip başkasının işine mani olmak, sınav sorularını önceden alıp sahte başarı kazanmak… Hatta bu kadar da olmaz diyeceğiniz bir örnek izin almadan sırada birinin önüne geçmek. Kul hakkına neler girer örnekleri çoğaltılabilir. En basit şeyler de buna dâhildir. 

Kul Hakkı ile ilgili Hadis-i Şerif ve Ayet

Bir Hadis-i Şerifte şöyle geçmektedir: Hangi kulun üstünde mümin kardeşlerinin maddi ya da manevi bir zulmü bulunuyorsa, hiçbir değerli madenin yer almayacağı kıyamet kopmadan önce o mümin kardeşinden helallik alsın. Almadığı takdirde; yaptığı iyi, hayırlı işler varsa kul hakkına girdiği derecede sevapları silinir ve hakkını yediği kişiye devredilir. Eğer, hiçbir hayrı bulunmuyorsa kul hakkı yediği kişinin günahları da ona devredilir. 

Nisa Suresi 2. Ayette şöyle der: Yetim (babası hayatını kaybetmiş, olmayan) kişilerin malını, mülkünü ona teslim edin, iyi olan ile kötü olanı yer değiştirmeyin, yetimlere ait olan şeyleri kendi namınıza almayın, zira bu büyük günahlar içinde yer alır. 

Yetim hakkı ve kul hakkı yemenin ne kadar günah olduğunu bize büyüklerimiz hep söylerlerdi. Kur’an-ı Kerim ayetlerini okudukça neden söylediklerini daha net anlamış oluyoruz. 

Kul Hakkına Giren Durumla İlgili Hadisi Şerif

Yaradan Rabbimiz, yarattıkları için ucu bucağı olmayan nimetler nasip etmiştir. Tabii, bu nimetlerden bize ait olmayanları da almaya çalışırsak bunun da cezasını kesecek. Kullar arasında yaşanan ve birbirinin hakkını gasp eden davranışlara kul hakkı denir. Öyle ki en küçüğü bile cezasız kalmayacak. Hatta toplu iğne ucu diye bir tabir vardır, o kadar küçük suçlarımızın bile cezasını çekeceğiz. 

Kul hakkı sadece birilerinin parasını pulunu almakla olmuyor. Siz espri niyetiyle bir şey yapsanız bile ondan helallik istemeyi unutmayın, zira çok zoruna gitmiş olabilir, hakkımı helal etmiyorum diyebilir. Kalp kırmak, iş gördürmek için görevlilere para yedirmek, borcu zamanının ödememek, insanlar değerli zamanlarını boş yere tüketmek, liyakati hiçe sayıp kendi akrabalarını işe almak gibi birçok şey kul hakkına girer.

Bununla alakalı bir hadis-i şerifte: Ben yalnızca bir insanım. Sizleri dinleyerek bir yargılamaya varmamı istiyorsunuz ve bunun için geliyorsunuz. Bu durumu kanıtlamak için bir kişinin elinde daha net deliller olabilir veya kendini daha iyi ifade diyor olabilir. Bu yaşananlar ışığında ben de o kişi için olumlu karar verebilirim. Bir mümin kardeşimizin hakkını aldıktan sonra olumlu yanıt verirse o kardeşime cehennemden pay ayırmış gibi olurum. 

Kul Hakkı Nasıl Teslim Edilir? Affedilir mi?

Kul hakkı nasıl ödenir sorusunun yanıtı öncelikle hakkını yediğiniz kişinin sizi affetmesidir, akabinde ALLAH da kabul ederse affedilir. Gerçek bir Müslüman, hayatını kaybetmeden önce geri bakıp düşünmeli, kimlerin hakkına girmiş olabilirim? En ufak ayrıntısına kadar düşündükten sonra kul hakkına girdiği kişilerden teker teker helallik alması gerekir. Eğer, bunu gerçekleştiremezse durum gerçekten vahim. Çünkü ALLAH bu günahı tek başına affetmeyeceğini buyurmuştur. 

Farzı misal: Helallik almak istediğiniz kişiye bir türlü ulaşamıyorsunuz. Her ne kadar teknoloji gelişmiş olsa da bu bazen mümkün olmuyor. Telafi etmek için tövbe edip bir daha kimsenin hakkına girmeyin, ulaşamadığınız kişi namına hayır yapın, sadece verin, onun için Yaradan Rabbinize dua edin. 

Bazı kişiler çok inattır. Kolay kolay affetmez, siniri de geçmez. O kişinin çok sevdiği biri ile iletişime geçerek ricada bulunabilirsiniz. 

Kişi hakkını helal etmeyecek kadar zor biriyse birisinin aracılığıyla ona hakkını vermeye çalışılmalıdır. Kişi kul hakkına girdiğini düşünüyorsa kuldan ziyade yapılabilecek bazı ibadetlerle bu durumun telafisi olduğunu düşünebilir. Bunun için kul hakkını affettirmek için başka bir yol var mı? Namaz kılmak ile ödenir mi? Hangi ibadetler ile kul hakkı ödenir? Diye sorabilirsiniz. 

Kul Hakkını Ödemek için Namaz Kılınır mı?

Kul hakkını ödemenin yolunun helallik olduğunu, ulaşılamıyorsa da onun adına hayır, sadaka yapmak olduğunu yazmıştık. Ama kul hakkı ödemek için özel bir tövbe namazı yoktur. O kişi bulup helallik almanız gerekir. Siz yine de tövbe namazını kılarak bir daha başka hiçbir kulun hakkına girmeyeceğinizi dile getirebilirsiniz. 

Kul hakkı namaz kılarak ödenecek bir günah değildir. En büyük 3 günahtan biridir ve ALLAH’ın affını kendisine bırakmadığı tek yasak, günah olarak bilinmektedir.