Kemoterapi Nedir, Neden Olur, Nasıl Uygulanır?

Kemoterapi Nedir, Dünyada son yarım yüzyıldır hızlı bir artışla görülen kanser beraberinde kemoterapi nedir, nasıl uygulanır, tedavi çeşitleri nelerdir gibi konuları da gündeme getirmiştir. Bu yazımızda tüm ayrıntıları inceliyoruz.

Kemoterapi Nedir?

Kemoterapi, kanserli hücrenin doğrudan yok edilmesini sağlayan ilaçlı bir tedavi şeklidir. Kemoterapi Nedir? Kelime anlamı ilaçla tedavidir. Kanser hastalarında sıklıkla uygulan tedavi yöntemlerinden biridir.

Hücrelerin kontrolsüz biçimde çoğalması ve tümör oluşturması gibi nedenlerle meydana gelen kanser, erken tanı ve tedavi ile engellenebilmektedir. Bu tedavi ile ilgilenen bilim dalına tıbbi onkoloji veya medikal onkoloji denir.

Kanser Neden Oluşur?

Beslenme Düzeni ve yaşam şekli bozuklukları, hareketsiz ve sporsuz yaşam, yüksek kalorili ve yüksek glisemik endeksli gıdaları uzun yıllar boyunca tüketmek, sağlıksız ve dengesiz beslenmek, sigara ve alkolü vücudun görmezden gelebileceğinden çok daha fazla miktarda tüketmek, genetiği bozuk gıdalar yemek, kanserojen maddeye maruz kalmak, kanserojen maddeyi cilt yoluyla deriden emilerek almak veya solumak, arsenik maddeye veya hava kirliliğine maruz kalmak, stres, sürekli endişeli, kaygılı, sinirli olma hali, genetik gibi pek çok faktör kansere neden olmaktadır.

Bazen yukarıdakilerin hiçbiri olmadan, sağlıklı beslenen ve sağlığına çok dikkat eden kişilerde de kanser görülür.

Bunun nedeni genetik yatkınlık ya da üst kuşakların bunları yaşamış olması olabilir. Bu tip durumlarda kemoterapi tedavisi uygulanır. Yaşam ve beslenme şeklinin olumlu yönde değişmesi kanserli hücrelerin oluşmasına, varsa çoğalmasına engel olmaktadır ve kanserin iyileşmesine katkı sağlar.

Kemoterapi Çeşitleri

1.     Doğrudan kanseri tedavi yöntemi. Burada uygulanan kemoterapinin amacı doğrudan kanserli hücreleri yok etmeye yönelik ilaç uygulamasıdır.

2.     Kanserin kontrol altına alınması. Bu yöntem kanserin yayılmasını ve çoğalmasını önlemek amacıyla yapılır. Kanserin büyümesini durdurmak için yapılır.

3.     Semptomları hafifletmek. Burada kanserin yol açtığı ağrıları ortadan kaldırmak amacıyla uygulanır.

Kemoterapi tedavisi uygulanan hastalar yaşam şeklini ve beslenme alışkanlıklarını olumlu yönde değiştirdiği taktirde kanseri yendiği ve bir daha tekrarlamadığı binlerce örnekte gözlemlenmiştir.

Ancak tedavi görmesine rağmen, aynı hayat ve beslenme şekline eskisi gibi devam eden, negatif düşünce yapısına sahip veya üzüntüsünü içine atan kişilerde yıllar sonra kanser tekrardan nüksetmektedir veya yeniden oluşmaktadır.

Kemoterapi Nasıl Uygulanır?

·       Damar Yolu Uygulaması

Kemoterapide en sık rastlanan tedavi şekli hastaya damar yolu açmaktır. Serum setleri hazırlanarak ilaç kürleri damardan verilir. Uzun süreli tedavilerde hastanede yatış uygundur.

·       Ağız Yolu Uygulaması

İlaçlar haplar şeklinde uygulanır. Evde kendiniz ilaçlı tedaviye devam edersiniz. Hastalığın seyrine hafif, orta veya ağır kemoterapi ilaçları verilebilir. Yan etkilerini ve ilacın kullanım şekli zamanı doktordan doğru biçimde öğrenilmelidir.

·       Vücut Boşlukları Uygulaması

Uzman onkologlar tarafından uygulanan bu yöntemde karın boşluğuna, akciğer zarı boşluğuna veya mesane boşluğuna kemoterapi uygulanır.

·       İmmünoterapi

Kemoterapide son yıllarda keşfedilen bir tedavi şekli ise immünoterapidir. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirmeye yönelik olan bu tedavi ile kendi bağışıklık sisteminiz ile kanseri yenebilirsiniz.

Bilindiği gibi yıllara bağlı olarak ve vücuda aldığımız toksik besinlerle herkesin vücudunda her dakika hücreler bozulur ve kansere dönüşebilir, ancak bağışıklık sistemi kendi kendine işlevini yerine getirir ve bu hücreleri yok eder. Ancak bağışıklık sistemi bozulmaya başladığında artık bu hücreleri onaramaz hale geldiğinde vücut sinyal vermeye başlar ve dışarıdan ilaçla müdahale gerekir.

Kemoterapi tedavisi ve ek olarak bu yöntemde zayıflayan bağışıklık sisteminizi uyarmaya ve geliştirmeye yönelik tedavi uygulanır. Sonunca kendinin kendi bağışıklık sisteminizle tıpkı diğer kişiler gibi kanserli yapıları yok edersiniz.

Kemoterapi İlaçları ve Etkileri

Kanserli hücreleri öldürmeyi hedefleyen bu tedavi uygulanırken sağlıklı hücreler de zarar görür ve bazıları yok olur. Bu durum vücutta ağır yorgunluk, bitkinlik ve halsizlik yaratır.  Kemoterapi ilaçları ve etkileri olumsuz bakımdan,en çok saç, deri, ağız ve midede hissedilir.

Bu organ ve dokularda zayıflama ve bazı kayıplar yaşanır. Ancak tedavi bitince organlar normale dönmeye başlar. Saçta dökülme, deride hassasiyet, ağızda kuruluk, midede yanma hissedilebilir. Ancak her kemoterapi alan kişi bunları yaşamayabilir.

Yaş, kilo, cinsiyet, vücudun durumu, tümörün lokalizasyonu, evresi gibi değişik faktörlere göre tedavi şekli değiştiği gibi yan erkiler de değişmektedir. Yukarıdaki yan etkileri hiç yaşamayıp bambaşka yan etkiler yaşayanlar da vardır. Saç dökülmesi kemoterapiye başladıktan iki üç hafta sonra görülür. Tedavi tamamen bittikten 3-4 hafta sonra saçlar tekrardan uzamaya başlar.

En büyük yan etkilerden biri de iştahsızlıkla beraber tat alma duyusunda yaşanan değişimdir. Farklı tat ve kokulara hassasiyet geliştirilebilir. Kemoterapinin yan etkileri arasında baş dönmesi ve mide bulantısı tedavi sonrası sık rastlanan bir durumdur.

Kemoterapi Alırken Nasıl Beslenmeli?

Zaman zaman iştahsızlık ve mide bulantısı oluştuğu için bu dönemde hastalar sevdiği yemekleri yemelidir. Katı, sulu canları ne çekiyorsa yenilmelidir.

Kemoterapi beslenme sırasında dikkat edilmesi gerek tek nokta yağlı, şekerli ve kızartma türünden uzak durulmasıdır. Tıpkı sağlıklı bir diyet uyguluyormuş gibi sağlıklı gıdalar tüketiniz. Az ve sık yemeyi öneren doktorlar olduğu gibi az öğünde çok miktarda yemeyi tavsiye eden doktorlar da vardır.

Bu durum kişiden kişiye ve tedaviye göre değişebilir. Şeker ihtiyacınızı doğal yollardan karşılayınız. Bal, pekmez, meyve hoşafı, pilav, makarna ile beslenmek mümkündür. Kırmızı et, tavuk balıktan protein ihtiyacınızı karşılayınız. Her gün 1 adet yumurta yemeye özen gösteriniz. Bol su içiniz, günde altı sekiz bardak su içilmelidir.

Su içmekten çok hoşlanmıyorsanız bol miktarda taze sıkılmış portakal suyu, bitki çayı ve ayran içiniz. Doğal ev yapımı yoğurt ve ev yapımı kefir bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek için en ideal besinlerdir. Kendinize farklı meyvelerden doğal iştah açıcı besin değeri yüksek karışımlar hazırlayabilirsiniz.

Kemoterapi nedir, sorusuna ayrıntılarla yer verdiğimiz bu çalışmayı sonlandırırken herkese sağlıkta ve afiyette olduğunuz mutlu günler dileriz.