Gut Hastalığı Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?

Gut Hastalığı Neden Olur?

Gut Hastalığı olarak bilinen ve çoğunlukla ayak başparmağı üzerinde görülen bir vakayı inceleyeceğiz. Tabi ki Gut hastalığı sadece ayakta gözlemlenmez.

Bunun haricinde de çok farklı vakalarla karşılaşıldı. Ancak Gut şikâyeti ile doktora başvuran her 10 kişiden 5’inin bu açıdan şikâyetçi olduğu bilgisini paylaşabiliriz. %50 gibi yüksek bir oran söz konusu oluyor.

Gut hastalığını tanımlarken kireçlenme ayrı olarak düşünülemez. Çünkü başlangıç seviyesinde dahi asıl faktörün bu olduğu tespit edilmiştir. Sebep ise ürik asit seviyesidir.

Gut hastalığı nedenleri arasında ürik asit seviyesinin artması en birincil faktördür. Haricinde ise tetikleyici hastalıklar ve durumlar gözlemlenebilir. Birden fazla tedavisi olmasına karşın akut kriz şeklinde sık sık gözlenebilmektedir.

Ürik asit seviyesinin kanda artarak çoğalması tıbbi açıdan hiperürisemi olarak adlandırılır. Artan ürik asit miktarının ani bir biçimde artmasıyla bir miktarının kristalleştiği gözlemlenmiştir.

İşte bu kristaller eklem bölgelerinde ve tendonlarda birikerek belirli bir kitleye dönüşürler. Ayak baş parmağı ise en sık görülen kısımdır.

Eğer ayak baş parmağında da görülen bir Gut hastalığı söz konusu ise tıbbi tanımı “Podagra” olarak telaffuz edilir. Ki az önce verdiğimiz bilgiye göre hastaların neredeyse yarısı bu şikâyete tabiidir.

Gut Hastalığı Nasıl Anlaşılır?

Gut hastalığının belirtileri sürekli olarak gözlemlenmeyebilir. Vücut ısısının düşmesiyle beraber kanda artan ürik asit seviyesi daha da fazla ortaya çıkar.

Bunu takiben ani bir gelişimle ayak başparmağı üzerinde gözlemlenir. Ortalama 2 saat içerisinde ortaya çıkabilir. Parmak şişer ve görüntüsü katlanmış gibi olur.

Bazen farklı bir dermatolojik rahatsızlığı andıran bir deri görünümü gözlemlenebilir. Kızarıklık, yeşil ya da mor renklerin hakim olduğu beze şeklinde bölgeler gözlemlenebilir.

Ayak başparmağı en sık görülen nokta olmasının yanı sıra el bilekleri, ayak bilekleri gibi eklem ve tendon içeren tüm bölgelerde gözlemlenebilir.

Uzun süreli Gut hastalığı zamanla kronik bir kireçlenmeye yol açabilir. Biriken kristal ürik asit partiküllerinin zamanla kronik artrit vakalarında başrol oynadığı saptanmıştır.

Gut atağı olarak bilinen ve ani bir biçimde eklem bölgelerindeki şişliklerin görüldüğü durumu sentezlemek gerekiyor.

Bazen kişilerin ağrı veya sızı şeklinde hissettikleri bir biçimde atak geçirdiklerini fark ettiği gözlenir.

Ancak çoğunlukla 1-2 saat öncesinden Gut atağı geçirileceği tahmin edilir. Daha doğrusu Gut hastası insanların hemen hepsi bu sürece aşina olur ve Gut atağı için geçerli zamanı önceden tanırlar.

Gut Hastalığı Kaç Gruba Ayrılır?

Gut hastalığı çeşit olarak birçok farklı noktada değerlendirilir. Akut ve kronik olması bile burada başka bir noktayı temsil eder.

Bu grupları belirleyen en temel faktör ise hastalığın belirtileri ve hissedilen yönleridir.

·        Kronik Gut

Kronik gut hastaları 4.aşama olarak değerlendirilir. Sürekli olarak Gut atağı geçiren hastaların tüm vücudunda kristalleşmiş ürik asit görülebilir.

Deri altında aşırı ürik asit seviyesinden kaynaklanan bu kristal katmanları mevcuttur. Ataklar sancılı geçer ve sık sık gözlenir.

·        İnterkritik Gut

Belirsiz bir atak dönemine sahip olan 3.aşamasıdır. İnterkritik gut hastaları belirli düzene veya çevresel faktöre göre atak geçirmezler. Dolayısıyla her an gözlemlenebilecek belirtiler mevcuttur.

·        Akut Gut Artriti

İlk kez herhangi bir eklemde gut atağından kaynaklanan bir şişme, kızarıklık, acı veya ağrı hissedildiği andır. 2.aşama olarak adlandırılan bu süreç başlangıç seviyesi olarak nitelendirilebilir.

·        Asemptomatik Hiperürisemi

Kan tahlili yapıldığı esnada ürik asit seviyesinin arttığını gördünüz. İşte bunu temsil eden 1.aşamayı bu şekilde adlandırabiliriz. Herhangi bir şişme ya da eklem sorunu gözlemlenmez.

Gut Hastalığının Nedenleri

Gut hastalığı bir eklem iltihabı olarak düşünülmelidir. Kanınızda var olan ürik asit seviyesinin ani bir biçimde artmasıyla ortaya çıkan Gut atakları burada sebep olarak değerlendirilebilir.

Çok yüksek ihtimalle gut atağı geçiren kişilerde atak sonrasında ürik asit seviyesi normale dönmektedir.

Yeme içme aktivitelerine özen göstermek ve dikkatli davranmak gut ataklarını önleyebilir. Bu nedenle Gut hastalığının nedenleri arasında yiyecek içecekler önemli bir noktaya sahiptir.

·        Genetik

Gut hastası bir anne veya babanın çocuğunda teşhis konulması olası görülür. Çünkü %20 oranında gen haritasından geçme potansiyeli vardır.

·        Cinsiyet

Erkeklerin ürik asit seviyesinin kadınlara nazaran çok daha yüksek olması Gut hastalığı için bir handikap yaratır. Erkeklerde daha sık görülmesine karşın belirli dönemlerde değişkenler oluşabilir.

Örneğin kadınların menopoz dönemi boyunca salgıladıkları ürik asit seviyesi daha da artar. 50 yaşından sonra kadınlarda daha sık görülmeye başlanmasının sebebi budur.

·        Pürin

Pürin diye tanımlanan enzimin bazı yiyeceklerde yer alan ve bileşeninde ürik asit bulunan bir yapı olduğunu söyleyebiliriz.

Aynı enzimin hücrelerimizde de yer aldığını bilmelisiniz. Bu sebeple pürin yönünden zengin yiyecekler kırmızı et, beyaz et, deniz ürünleri, mercimek, bezelye, baklagiller, fasulye, kuşkonmaz, ıspanak ve mantar tüketirken dikkatli olunmalıdır.

·        Hormon Dengesi

Hormonların daha farklı seyrettiği her dönemde ürik asit seviyesi dengesiz artışlara uğrar. Erkeklerin ergenlik dönemi, kadınların menopoz dönemi buna en basit örnektir.

·        Alkol Kullanımı

Alkol tüketiminin ürik asit seviyesine yaptığı katkı Gut hastalığı riskini açığa çıkarır. Özellikle ürik asit seviyesi düşük olanlara bira içmeleri önerilir.

Bu doğrultuda biranın direkt olarak seviyeyi yükselten bir içecek olduğu sonucuna varabiliriz.

·        Böbrek Rahatsızlıkları

Böbrek yetmezliği gibi sorunlar yaşayanların ya da tek böbrekle hayatına devam edenlerin Gut hastalığı için bir sebebi daha olabilir.

·        İlaç Kullanımı

Kansere karşı kullanılan ilaçlar başta olmak üzere içilen birçok kimyasal ilacın bu etkisi vardır. Aspirin dahi Gut hastalığını tetikleyebilir.

·        Obezite

Örneğin aşırı kilolu insanların Gut hastalığına yakalanma ihtimali daha yüksektir. Fakat düşük kalori diyetleri yaptığınızda da bu risk aynı seviyede olacaktır.

·        Hastalıklar

Tansiyon, hipertansiyon, kalp, böbrek rahatsızlıklarının tümü Gut hastalığının nedenleri arasında önemli birer faktördür.

Gut Hastalığının Tedavisi Var Mı?

Burada gut hastalığının tedavisinin ilaçlarla ve yaşamsal fonksiyonları düzende tutarak yapıldığı söylenebilir. Yani operasyon ya da buna benzer bir kriterin söz konusu olmadığını belirtelim.

Gut hastalığı teşhisi ile beraber doktorunuz tedavi için gereken şartları belirleyecektir. Verilen ilaçların kullanılması ve diyet programlarının Gut hastalarının yemesi gerekenler üzerine kurgulanması önem taşır.

Kesinlikle alkol kullanmamalı ve bolca su tüketmelisiniz. Bunun yanı sıra pürin seviyesi yüksek gıdalardan ve özellikle hayvansal yiyeceklerden uzak durmanız önemlidir.

Gut diyeti uygulayarak çok daha uzun süre atak geçirmeden yaşayabilirsiniz. Gut atağı her hasta için farklı periyotları kapsayabilir.

Bazı hastalarda yıllar boyunca birkaç kez görülürken bazılarında hemen her zaman gut atağı riski vardır.

Gut diyeti tedavinin en önemli noktasını temsil eder. Etlerin sınırlı, sebze ve meyvenin yoğun olduğu, protein ve pürin miktarının kontrol altında tutulduğu diyetlerdir.

Doymuş yağlar sınırlanmalı ve günde minimum 3 litre su tüketilmelidir. Deniz ürünlerinden özellikle kaçınmalı ve günde bir fincan kahve içmelisiniz.

Böylece Gut hastalığı tedavisi için verilen ilaçlar çok daha hızlı etki edecektir.