Glutensiz Beslenme Nedir? Faydaları Nelerdir? Gluten İçermeyen Besinler Listesi

Gluten sözcük anlamıyla buğday ve bazı diğer tahılları içinde bulunduran protein grubudur. Gluten, günlük yaşamımızda ön planda olan ekmeklerin yapılışında da büyük rol oynar. Gluten proteini olmazsa ekmekler mayalanamaz.

Glutenli besinler sağlık sorunlarını da beraberinde getirir. Glutenli ürün tüketmek bazı bireylerde sindirim sorununa yol açar.

Bunun sonucunda bireylerde şişkinlik, baş ağrısı, gaz sorunu gibi sağlık sorunlarını ortaya çıkarabilir. Glutenin hiçbir şekilde sindiriminin sağlanamaması durumunda çölyak hastalığı ortaya çıkabilir. Çölyak hastalığı ince bağırsağın zarlarına zarar verir. Bu nedenle de gluteni hayatımızdan çıkarmamızda fayda var.

Glutensiz beslenme, aslında tam anlamıyla içerisinde gluten burunduran besinleri hayatımızdan çıkarmayı ifade eder. Bu beslenme düzenine göre, glutenin yol açtığı çölyak hastalığı ve hiçbir hastalığa sahip olmamasına rağmen glutene duyarlılığı bulunan kişiler için bir tedavi yöntemi olarak da tavsiye edilir.

Gluteni hayatımızdan çıkarmadaki amaç, çölyak hastalığının var olan belirtilerini kontrol etmek ve böylece bu hastalığa sahip kişilerin yaşamlarını sürdürmelerinde kolaylık sağlamaktır. Bu anlamda glutensiz beslenme diyeti zayıflama amacıyla değil, tedavi amacıyla uygulanmaktadır.

Glutensiz beslenme nasıl olur? Glutenin yol açtığı çölyak hastalığı veya gluten duyarlılığı ileri derecede olmayan bireylerin beslenme düzenini glutensiz yiyecekler olarak düzenlenmesinin ispata dayalı bir faydası henüz bulunmamaktadır.

İçerisinde gluten proteini bulundurmayan besinler, B grubundaki vitaminler ve posadan yana zengin oldukları için ihtiyaç olmadığı sürece glutensiz beslenmek tavsiye edilmemektedir.

Sadece çölyak hastalığına ve gluten proteini duyarlılığına sahip olmayan kişiler dışında irritable bağırsak sendromu veya bir başka adıyla da huzursuz bağırsak sendromu olan hastaların da bir bölümünün glutensiz diyete yanıt verdikleri bilinmektedir.

Bütün bunların dışında, gluten ataksisi ve buğday alerjisinde de gluten içermeyen bir diyetin uygulanması gereklidir. Aynı zamanda tüm bunlara ek olarak otoimmün hastalıklarında da gluten içermeyen beslenme düzeninin de faydalı olabileceğine dair kanıtlanmış bilgiler mevcuttur.

Glutensiz Beslenmenin Faydaları

Glutensiz beslenme, vücudumuzdaki bağırsak hareketlerini düzenler, kilo almanın önüne geçer, halsiz ruh halini alarak enerjinizi yükseltir, saçların sağlıklı bir şekilde uzamasını sağlar, çölyak hastalığı açısından korur ve ortaya çıkan semptom ve şikayetleri en aza indirir. Çinko, demir B12 gibi vitaminlerin artmasını sağlar. Glutensiz beslenmenin faydaları bu şekilde özetlenebilir.

Glutensiz beslenme diyetisyen tarafından da önerilir. Glutensiz beslenme zayıflatır mı sorusunun cevabı ise düzenli ve bünyeye bağlı olmakla birlikte evettir.

Glutensiz Beslenmenin Zararları

Glutensiz beslenme düzeni, vücudumuz için her ne kadar faydalı olsa da, çölyak hastalığı olmayan ve gluten sindiriminde problem yaşamayan kişiler için problem yaratabilmektedir. Bu problemlerden bazıları; beslenme eksikliği, kabızlık ve karbonhidrat eksiğine yol açar.

Glutensiz Beslenme Hastalığı

Milletimiz tarafından bir tür beslenme hastalığı olarak adlandırılmış glutensiz beslenme hastalığı aslında tam anlamıyla bir beslenme hastalığı değildir. Doğru bilinen yanlışlardan biri de bunu hastalık olarak kabul etmektir. Gluten içermeyen ürünleri tüketmeye kendini alıştıranlar yaşantılarını bu yönde sürdürmektedir. Bu yaşam türü aslında bir hastalık değildir.

Gluten İçermeyen Ürünler

Glutensiz sağlıklı diyet listenizde yer almaması gereken ürünler:

–        Sebzeler; karalahana, maydanoz, ıspanak, mantar, brokoli, soğan, sarımsak, domates ve patlıcan.

–        Meyve; kayısı, avokado, limon, kavun, ananas ve kuru erik.

–        Tahıl; karabuğday, beyaz ve kahverengi pirinç, sorgum ve darı.

–        Yağ; ceviz yağı, badem yağı, hindistan cevizi yağı ve avokado yağı.

Glutensiz beslenme listesi bu ürünler olmadan oluşturulmalıdır.

Glutensiz Beslenmenin Cilde Faydaları

Glutensiz beslenmenin birçok faydası bulunmaktadır. Bunlardan önde gelen ve popüler olan faydaları arasında cilt bakımı vardır. Glutensiz beslenme, saçların sağlıklı ve hızlı uzamasını ve tırnakların güçlenmesini sağlar. Saç dökülmesini ve kilo almayı engeller. Ciltteki yağlanmayı azaltmada da büyük etkisi vardır.

Gluten İçermeyen Besin Diyeti Nasıl Yapılır?

Gluteni bir anda yaşamımızdan çıkarmak hiç kolay değildir. Gluteni hayatınızdan çıkarmaya karar verdiyseniz bir plan yapmalı ve düzenli bir beslenme programı oluşturarak, istikrarlı bir şekilde o programa uymalısınız.

Bu programa vitamin, mineraller, bolca lif içeren doğal, besleyici sebze ve meyveler, bitkisel protein kaynakları olan kuru baklagiller, tavuk, balık ve et çeşitleri, yumurta, peynir, süt ve yoğurt gibi besleyici gıdalar eklenerek glutensiz beslenme şekli oluşturulmalıdır.

Glutensiz Diyetin Püf Noktaları

Uzmanların görüşüne göre, gluten hassasiyeti ya da çölyak hastalığı belirtilerinden şüphe duyuyorsanız paketli gıdaların hemen hepsinin içeriğinde yer alan glutenden uzak durmak için, işe satın aldığınız paketli gıdaların içeriklerini okumakla başlamalısınız.

Kendinize alternatif bir beslenme planı oluşturmalı, kısa süreli diyet listelerini takip etmekten ziyade, sağlıklı beslenmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz.

Tabi bu süreçte çok sevdiğiniz hamur işlerinden uzak kalmak zorunda değilsiniz. Marketlerdeki glutensiz ürünleri sofranıza dahil edebilir, glutensiz un, glutensiz ekmek gibi gıdaları tüketebilirsiniz.

Gluten içermeyen besinler tüketirken mutfağınızda da birtakım önlemler almanız gerekmektedir. Un ve pasta mamulleri (kabartma tozu, maya, susam, haşhaş, vs.) gibi gluten içermeyen gıda maddeleri daima çok iyi paketlenmiş olmalı ve gluten içerikli gıda maddelerinden ayrı olarak üst raflarda muhafaza edilmelidir.

Yemek pişirmeye başlamadan önce mutfak tezgâhlarının, mutfak aletlerinin, fırının, fırın tepsilerinin, çırpma telinin, yemek kaşıklarının güzelce temizlenmesi gerekir.

Böylece glutensiz diyet uygulayan kişiler için potansiyel bir çapraz bulaşma tehlikesini önleyebilirsiniz. Havadaki un, partikül bulaşmış mutfak araç ve gereçlerinin kullanılması ve yetersiz temizlik glutensiz ürünlerin çapraz bulaşmasının başlıca nedenleridir.

Glutensiz Diyette Kaçınılması Gereken Gıdalar

Glutensiz diyetlerinizde, gluten içeren etiketli ürünlerden, buğday, arpa ve çavdar unları içeren ekmeklerden uzak durmalısınız. Sosis, salam, hazır çorbalar gibi gıdalar, içerisinde inceltici ve yağ tutucu olarak gluten içerdikleri için bu besinleri de tüketmekten kaçınmalısınız. Tüm bunlar dışında malt, malt aroması içeren biralar da glutensiz beslenirken tüketmemeniz gereken içeceklerdir.

Glutensiz Diyette Öğün ve Detoks Örnekleri

Glutensiz diyetinizde sofranızda olması gereken bazı ürünleri göz önüne alarak sizler için örnek bir diyet listesi hazırladık. Lif bakımından zengin meyve ve sebzeler ile siz de öğünlerinizi daha farklı planlayabilirsiniz.

Glutensiz diyet yaparken B grubu vitaminlerden ve gerekli posalardan mahrum kaldığınız için bağırsak veya hazım sorunları yaşayabilirsiniz. Bu sorunları yaşamamak için uygun detoks tariflerini öğünlerinize ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki detoks tarifini uygulayarak bağırsaklarınızın hızlı çalışmasını sağlayabilirsiniz:

Bunun için 1 adet yeşil elma, 1 adet salatalık, 4-5 dal maydanoz, 1 bardak demlenmiş beyaz çay, ½ çay kaşığı toz zencefil, 1 tatlı kaşığı limon suyunu karıştırıp içebilirsiniz.

Hayatımızda yer edinmiş olan gluten sofralarımızda yaygın bir şekilde bulunur ve tüketilir. Yararları olduğu kadar zararları da vardır.

Hızlı ulaşılan faydalı sonuçlarıyla gluten içermeyen ürünler artık herkesin kolayca bulup tüketebileceği bir ürün haline geldi. Ancak unutulmaması gerek ki glutensiz ürünlerin hepsi sağlıklı değildir. Şeker ve çikolata içeren bir dizi paketli glutensiz ürün bulunmakta. Farklı un türleri ile bir dizi glutensiz tatlı yapılmakta. Beraberinde pirinç ve patates gibi şeker ve nişasta oranı yoğun birçok besin de glutensiz diyette tüketilebilmektedir.

Bu sebeple kilo vermek için düşük kalorili ve şekersiz bir beslenme tarzında isen bu ürünlerin hepsi senin için uygun olmayabilir. Ancak doğal olmayan paketli glutensiz abur cuburlardan uzak durup, doğal glutensiz beslenmeye geçince istemsiz bir şekilde düşük karbonhidratlı, protein ve sebze ağırlıklı bir beslenme türünde olacağın için glutensiz beslenme kilo vermene yardımcı olabilir