Fesleğen Yemeklerde Nasıl Kullanılır? Faydaları ve İyi Geldiği Hastalıklar

Fesleğen

Fesleğen, son derece güzel kokulu bir bitkidir. Yaprakları genellikle çeşitli yiyecekler için baharat olarak kullanılan, yıllık olarak yetiştirilen bir bitkidir. Bazılarının yaprakları, güçlü ve tatlı olan anason gibi bir tada sahiptir.

Fesleğen, tüm dünya yemeklerinde yaygın olarak kullanılır ve baharat olarak en seçkin bitkilerden biridir. Fesleğen bitkileri kısa ve basıktır.

Çoğunlukla boyları sadece 15-30 cm. kadar uzamaktadır. Yetiştirmek kolaydır ve düzenli hasat etmek daha fazla büyümelerini sağlayarak verimi arttırır. 160’tan fazla fesleğen çeşidi vardır ve her birinin tadı ve görünümü ayrı bir özelliğe sahiptir. Fesleğen çiçeği ise bir çok evi güzelleştirir.

Fesleğen Nasıl Saklanır?

Fesleğeni taze tutmak herkesin bildiği gibi zor bir iştir. Doğru şekilde saklanmaz ise kararır bir şekilde solar. Bununla birlikte, saplar toplandıktan sonra yaprakları taze tutmanın yöntemleri vardır. Elbette, satın aldığınız fesleğen ne kadar taze olursa, her durumda o kadar uzun süre dayanacaktır.

Demeti çiçekler gibi suyla dolu bir bardağa veya kavanoza koymak için fesleğeni saklamanın en iyi yoludur.

Uçları kesin, demeti buzdolabına sığacak su dolu bir bardak veya kavanoza koyun. Fesleğen yapraklarını plastik bir torba ile kapatın. Bu şekilde saklanan fesleğen, bir haftaya kadar canlı ve yeşil kalacaktır.

Fesleğeni saklamanın farklı bir yolu, salata yeşillikleri gibi saklamaktır. Yaprakları saplarından ayırın ve aşağı yukarı tek bir kat kâğıt havlu veya temiz bir mutfak havlusu üzerine koyun, havluyu yaprakların etrafına sarın ve ruloyu plastik bir torbaya koyun. Bu yöntem yaprakları sulu tutar ancak ıslak veya nemli tutmaz. Fesleğeni birkaç günden fazla saklamak istiyorsanız dondurabilirsiniz.

En yeşil, en taze görünen fesleğenleri 15 saniye kaynar tuzlu suda çabucak haşlayın, süzün ve hızlı bir şekilde soğutmak için buzlu suya daldırın. Bu yeşil rengini korumasını sağlar. Ardından biraz zeytinyağı ile bir blenderda karıştırın. Püreyi buz küpleri tepsilerine döküp dondurduktan sonra küpleri bir yıla kadar saklamak için havası alınmış plastik poşetlere koyabilirsiniz.

Kuşkusuz, bu yöntem biraz uğraş gerektirir. Alternatif olarak, bir fırın tepsisine temiz, kuru fesleğen yapraklarını koyun. Donana kadar yani yaklaşık bir saat kadar dondurun.

Havası alınmış plastik poşetlere koyarak tekrar dondurucuya atın. Bu şekilde dondurulmuş fesleğen kararacaktır ancak bol miktarda fesleğen aromasını koruyacaktır. Hem aromasını hem de rengini korumasını istiyorsanız ilk yöntemi deneyin.

Fesleğen Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

Kullanmadan önce fesleğen iyice yıkanmalı ve hafifçe kurulanmalıdır. Yapraklar çoğunlukla gövdeden ayrılır ve kesilir veya ince kıyılır. Daha kalın gövdeler ve saplar, acı oldukları için atılmalıdır, ancak küçük sapları yemeklere dâhil etmek sorun değildir.

Bununla birlikte, saplar ve kalın dallar yemeğin kahverengiye dönmesine ve koyulaşmasına neden olur. Bu nedenle fesleğen ile sos yaparken bunları çıkarmak en iyisi olacaktır.

En yoğun lezzet için pişirme işleminin sonunda taze fesleğen ilave edilmelidir. Uzun süreli ısı, fesleğenin uçucu yağlarının dağılmasına neden olur. Kurutulmuş fesleğen kullanılıyorsa, bir yemeğin başlangıcına eklenmesi gerekir. Böylece bitkinin yumuşaması ve diğer malzemelerle karışması için iyi bir yöntemdir.

Domates, fesleğenle en klasik eşleşmedir. Fesleğenli makarna klasik bir lezzettir.

Fesleğen ayrıca çilek, karpuz, limon, portakal, mango ve diğer sert çekirdekli meyveler gibi meyvelerle de uyumludur. Meyveyi dilimleyebilir, üzerine biraz şeker ve rendelenmiş zencefil serpebilir ve doğranmış fesleğen yapraklarıyla süsleyebilirsiniz.

Patlıcan, kabak ve kabağın yanı sıra fesleğen, enginar, mantar ve salata yeşillikleri de dâhil olmak üzere yeşil sebzelerle iyi uyum sağlar.

Son olarak, fesleğen fıstık ezmesi ile iyi eşleşir. Taze fesleğen yapraklarıyla fıstık ezmesini denemelisiniz.

Fesleğen, sarımsak , hardal, kekik, kırmızıbiber, maydanoz, biber, biberiye ve adaçayı gibi diğer sebze ve baharatları tamamlar.

Fesleğen soslu makarna başta olmak üzere salatalar ve fesleğen sos birçok yemeğe lezzet katar.

Portakal ve limon suyu ile yaptığınız içeceklere fesleğeni katarsanız bu canlandırıcı içecek ve sıcak havalarda serinlemek için mükemmel olacaktır.

Fesleğen Faydaları

Aşağıda, esas olarak fesleğen özlerinin potansiyel faydalarının bir özeti bulunmaktadır. Ön araştırmalar tatlı fesleğenin faydaları olarak şunları yapabileceğini öne sürüyor:

·       Stres ve yaşlanmayla ilişkili hafıza kaybını azaltır

·        Kronik strese bağlı depresyonu azaltın

·        İnme hasarını azaltır ve inmeden önce veya sonra iyileşmeyi destekler

·        Açlık kan şekeri, kolesterol ve trigliseridleri iyileştirir

·        Hipertansiyonu olan kişilerde kan basıncını düşürür

·        Kan damarlarını gevşetir ve kanınızı aspirine benzer şekilde inceltir

·        Özellikle ülserleri önlemek için aspirinin bağırsaklarınıza verdiği zarardan korur

·        Göğüs, kolon ve pankreas dâhil olmak üzere belirli kanserleri önler

·        Aromaterapi olarak solunduğunda zihinsel uyanıklığı artırır

·        Diş çürümesine neden olan bakterilerin çoğalmasını engeller

·        Antibiyotiğe dirençli bakteri türleriyle mücadele de dâhil olmak üzere bulaşıcı hastalıklar için antibiyotiklere bir alternatif sağlar

·        Sivrisinek ve keneler gibi böcekleri uzaklaştırır

Fesleğen Nelere İyi Gelir?

Fesleğen içerisinde güçlü antioksidanlar vardır. Bu güçlü antioksidanlar bağışıklık sistemini güçlendirir, hücresel yapıyı, DNA’yı korur ve cilt yaşlanmasının etkilerini geciktirir. Fesleğen sindirim sistemini ve sinir sistemini güçlendiriyor ve baş ağrısı ve uykusuzluk için iyi bir çare olabilir.

Fesleğen genellikle küçük miktarlarda kullanıldığından, sağladığı tek önemli besin K vitaminidir. Fesleğen ayrıca aroma, tat ve sağlık yararları sağlayan bitki bileşikleri de sağlar.

·       Yapraklarda bulunan öjenol, sindirim sisteminde antienflamatuar etki sağlar.

·       Fesleğen, vücuttaki asidi dengelemeye yardımcı olur ve vücudun uygun pH seviyesini geri kazandırır.

·       Fesleğen ve güçlü antienflamatuar özellikleri, çeşitli hastalıklara ve rahatsızlıklara çare olabilir.

·       Fesleğenin antienflamatuar özellikleri, kalp hastalığı, romatoid artrit ve enflamatuar bağırsak rahatsızlıklarının azaltılmasına yardımcı olabilir.

·       Fesleğen tüketimi ayrıca ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, soğuk algınlığı, öksürük ve nezleyi hafifletebilir.

·       Fesleğenin yağı cildi içten temizlemeye yardımcı olur. Mükemmel cilt temizleyici, yağlı cilde sahip olanlar için mükemmeldir.

·       Depresyon ve anksiyeteyi yönetmeye yardımcı olabilir. Fesleğen, güçlü bir adaptojen veya anti-stres ajanı olarak kabul edilir. Antiinflamatuar ve bağışıklık artırıcı özellikleri de stresi yönetmeye yardımcı olur.

·       Fesleğen tüketimi, şeker hastaları için çok önemli olan şekerin kanda yavaş salınmasına neden olabilir.

·       Detoks özellikleri karaciğer sağlığınız için harikalar yaratabilir. Karaciğer, metabolizmada çok önemli bir rol oynadığı için vücut için çok önemli bir organdır. Fesleğen, karaciğerde yağ oluşumunu önlemeye ve karaciğerinizi sağlıklı tutmaya yardımcı olabilir.

·       Fesleğen tüketmek şişkinliği ve su tutulmasını azaltmaya yardımcı olabilir. Hatta iştah kaybını tetikleyebilir ve asit reflüsü de tedavi edebilir.

Fesleğen İçindeki Vitaminler

Kurutulmuş fesleğen besin maddelerinde daha konsantre olmasına rağmen, tazeye kıyasla tariflerde daha az kullanıyorsunuz. Bu nedenle, K vitamini dışında çoğu besin için önemli bir kaynak değildir. İşte 1 çorba kaşığı yaklaşık 2 gram fesleğenin değeri besin içeriği;

Taze fesleğen içerisinde:

Kalori: 0,6
A vitamini : % 3
K vitamini : %13
Kalsiyum: % 0,6
Demir: % 0,6
Manganez : %1,6

Kurutulmuş yapraklar içerisinde

Kalori: 5
A vitamini : % 4
K vitamini : % 43
Kalsiyum: % 0,4
Demir: % 0,5
Manganez : % 3
Fesleğen Kalorisi

100 gram taze fesleğen 22,5 kalori kurutulmuş fesleğende ise 251 kalori bulunmaktadır.

Fesleğen Zararları

Fesleğen genellikle küçük miktarlarda tüketildiğinde güvenlidir, ancak birkaç önlem alınması gerekir. Fesleğen yaprakları kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan K vitamini bakımından yüksektir. Kan inceltici kullanıyorsanız, doktorunuzun ilacınızı düzenleyebilmesi için her gün tutarlı miktarda K vitamini tüketmeyi hedefleyin.

Buna karşılık, takviyelerde bulunanlar gibi fesleğen özleri kanınızı inceltebilir ve kanama bozukluğunuz veya yaklaşan bir ameliyatınız varsa sorunlara yol açabilir

Ek olarak, tansiyon düşürücü ilaçlar veya diyabet ilaçları kullanan kişiler, kan basıncını ve kan şekerini düşürebileceklerinden fesleğen takviyeleri kullanırken dikkatli olmalıdır. Hamileyseniz veya hamile kalmaya çalışıyorsanız, fesleğen kullanmaktan kaçının.  Emzirme sırasındaki riskler bilinmemektedir  Fesleğen alerjileri nadir olsa da, tepki gösteren kişiler gözlemlenmiştir.