Astigmat Nasıl Görür, Nasıl Düzelir, Neden Olur?

Astigmat Nasıl Görür, Gözün ön kısmındaki saydam tabaka yani kornea göze gelen ışınları kırar.  Net görebilmemiz için kırılan ışınların gözün arka tarafındaki ağ tabakada yani retinada odaklanması gerekir. Eğer göz ışınları retinada odaklayabilirse gözün kırma fonksiyonu normal şekilde gerçekleşir. Işınlar retinada odaklanmaz ve bulanık bir görüntü oluşursa kırma sorunlu olur.

Astigmat, Kornea adlı göz yüzeyinin veya göz içinde bulunmakta olan göz merceğinin düzensiz kavislenmesine bağlı olarak ortaya çıkan göz kusurudur. Bu kusuru teşhis etmek için astigmat testi yapılır.

Yapılan test sonucu kornea veya lenste anormal bir kavislenme, ışığın retinada net olarak odaklanamaması ve de tam olmayan bir görüntü elde edilirse gözde astigmat vardır.

Astigmat Nedenleri

Kornea gözlerin ön yüzeyini kaplayan şeffaf bir tabakadır. Lenste gözün içinde yer alan, incelip kalınlaşarak yakın ve uzaktaki nesnelere iyi odaklanmayı sağlayan şeffaf yapıdır.

Sorun olmayan gözde lens ve de kornea pürüzsüz eşit olan çapa sahip, yuvarlak olan eğriliğe sahiptir. Astigmat kornea veya lensin bir tarafında diğerinden fazla eğriliğe sahip olmasına denir.

Astigmat doğumdan itibaren olabileceği gibi gözlerde yaralanma, hastalık ya da ameliyat sonrası da oluşabilir. Erken doğmuş ya da prematüre bebeklerde astigmat daha sık rastlanır. Bu durumlar astigmat nedenleri arasında sayabiliriz.

Astigmat Belirtileri

Her kişide aynı belirtileri bulmak mümkün değildir. Astigmat belirtileri herkeste farklı şekilde görülebilir. Ancak genellikle astigmatı olan kişilerin uzak ya da yakın mesafe görüşü bulanık veya gölgeli olabilir.

·       Bir yere bakarken bulanık görme

·       Bozuk görme

·       Gece araç kullanırken ileriyi görmede zorlanma

·       Uzun süreli okuma veya odaklanma sonrası hissedilen göz yorgunluğu ya da halsizliği

·       Odaklanmaya çalışırken gözleri kısma

·       Göz tahrişi

·       Sürekli hissedilen baş ağrısı

·       Nesnelere bakarken gölgeli görme

Yukarıda sayılan maddeler astigmat belirtileri olarak kabul edilir. Bu belirtiler hayatınızı oldukça zorlaştırmaktadır. Yukarıda sayılan maddeler kesin olarak astigmat belirtileri sayılamaz.

Vücudunuzda başka hastalıkların belirtileri de olabilir. Bu yüzden belirtileri fark ettiğiniz anda astigmat testi yaptırmanız ve doktorunuzla görüşmeniz daha iyi olacaktır.

Astigmat Testi

Astigmat ile doğan pek çok çocukta, bu durum sıklıkla görme testi yapılana kadar fark edilmez. Çocukta tanısı konmamış astigmat ya da başka bir kırma kusuru varsa odaklanmasını, okuma seviyesini ve derslere konsantrasyonu etkilenebilir. Bu sebeple göz kusurlarının erken dönemde teşhis ve tedavisi için düzenli göz muayenesi ve astigmat testi önemlidir.

Astigmat testi, gözlerin ışığa nasıl odaklandığını ölçmek ve görüşü iyileştirmek için gereken optik lenslerin numarasını belirlemek için yapılır. Gözleri incelemek ve göz kusurunu tespit etmek için araçlar kullanılır. Bu testleri sıralayalım.

Görme keskinliği testi astigmatı anlamaya yardımcı olabilecek rutin bir görme testidir. Görme keskinliği testinde kişinin belli bir mesafeden (20 fit) duvarda bulunan harfleri ve şekilleri okuması istenir. Harfler ya da şekiller tablodaki her satırda aşamalı olarak küçülür. Teste göre normal bir göz 20/20 görme düzeyine sahiptir. Paydadaki değer büyüdükçe görme keskinliği azalır.

Keratometri‌ / Topografi, korneanın eğriliğini ölçmede kullanılan bir araçtır. Korneaya bir ışık çemberi odaklayarak ve yansımasını ölçerek kornea yüzeyinin o alanındaki tam eğriliğini belirlemek mümkündür. Bu ölçüm özellikle lenslere uygunluğun belirlenmesinde önemli ol oynar. Kornea ‌topografisi, kornea şekliyle ilgili daha detaylı bilgi sunar.

‌Phoropter denilen bir alet kullanılarak gözün önüne bir dizi lens yerleştirir ve gözlerin ışığa nasıl odaklandığına bakılır. Ölçüm ‌retinoskop adı verilen ışıklı bir el aleti veya gözün yaklaşık odaklanma gücünü değerlendiren otomatik bir alet kullanılarak gerçekleştirilir.

Astigmat Testi Ne Zaman Yapılmalı?

Astigmat testi kişinin görme bozuklukları sorunu yaşamaya başlamasıyla yapılması gereken bir testtir. Kişi göz doktoruna gittiğinde yaşadığı sorunları anlatır ve doktor bulanık görme sorunları yaşadığını anlarsa astigmat testi yapabilir. Hastalığın olduğu belirlenirse lensler verilir.

Astigmat Çeşitleri Nelerdir?

Astigmatta zamanla miyop gibi belirgin artma veya azalma gözlenmez. Genellikle aynı seyirde devam eder. Astigmatı iki gruba ayırabiliriz.

·       ‌Miyop astigmat (astigmat ve uzağı net görememe sorunu

·       Hipermetrop astigmat (astigmat ve yakının net görülememe sorunu)

Düzenli astigmatta görüntü, iki ayrı düzlemde birbirine dik iki çizgi şeklinde oluşurken düzensiz astigmatta ise birbirine dik iki meridyen yerine çok sayıda odaklaşma çizgilerinin olduğunu görürüz bu nedenle düzensiz astigmatta da görme keskinliği ileri derecede düşmüştür. Gözlüklerle tam düzeltilme sağlanamaz.

Astigmat tedavisi nasıl yapılır?

Astigmat belirtileri görüldükten sonra tedavi sürece başlar. Hafif bulgular varsa tedaviye gereksinim olmayabilir. Astigmat daha şiddetli ise tedavide gözlük, kontakt lens ve bazen lazer ameliyatı yapılabilir.

Astigmat olan bireylere görüşü düzeltmek için öncelikle gözlük kullanması tavsiye edilir. Tedavide kullanılan gözlük, özel bir silindirik lens içerir.  Bu durum merceğe belirli bölümlerinde ek güç sağlar. Genelde her mesafeden net görüş elde etmek için tek görüşlü bir lens önerilir.

Astigmat tedavisi için kontakt lens önerilebilir. Bazı bireyler gözlükten ziyade ‌kontakt lensler tercih edebilirler. ‌Kontakt lensler daha iyi ve daha geniş bir görüş alanı sağlayabilir. Ancak doğrudan gözlere temas etmeleri nedeniyle göz sağlığını korumak için lensleri düzenli temizlemek ve bakım yapmak gerekir.

Standart yumuşak lensler astigmatın düzeltilmesine yardımcı olmayabilir. Özel yumuşak torik lensler ise birçok astigmat türünü düzeltebilir. Sert gaz geçirgen ‌lensler korneada iken normal şekillerini korudukları için, korneanın düzensiz şeklini onarabilirler ve astigmat olan kişiler için görüntü netleşir.

Ortokeratoloji, korneayı yeniden şekillendirmek için bir dizi sert lens kullanımını gerektirir. Hasta, daha çok geceleri olmak üzere her gün belirli bir saatlerde bu ‌kontakt lensleri takar.

Orta derecede astigmatı olan kişiler, bu tedavi ile günlük aktivitelerin çoğunda, geçici sürelerle lenssiz bir şekilde net görüş sağlayabilirler. Ortokeratoloji vizyonu kalıcı olarak iyileştirmez. Hastalar bu sert lensleri takmayı bırakırlarsa ne yazık ki astigmat nasıl görür sorusunun cevabı eskisi gibi olur.

Lazer ameliyatı, astigmat, korneanın LASIK veya ‌PRK ‌adı verilen yöntemler kullanılarak yeniden şekillendirilmesi ile de düzeltilebilir. Her iki yöntem de korneanın katmanlarından doku uzaklaştırılması yoluyla göz kusurunun tedavi edilmesini sağlar. PRK, korneanın ince olduğu ve bu nedenle LASIK uygulanamayan hastalarda tercih edilen daha karmaşık bir yöntemdir. Bu yöntem de astigmat tedavisi için bir seçenektir.