Guatr Nedir, Neden Olur, Belirtileri, Tedavisi

Guatr Nedir, Nedenleri Nelerdir?

Tiroit Bezleri, çeneden biraz aşağıda bulunan adem elması olarak bilinen bölgenin alt kısmında yer alır. Görünümü bir kelebeği andırır, soluk alıp vermeyi, sindirim sistemini, kalbimizin atımını hatta psikolojimizi bile düzenlemektedir.

Eğer bu bezler standardın üstündeyse buna Guatr ismi verilir. Bayanlarda erkeklerden daha çok görüldüğü tespit edilmiştir.

Tiroit bezleri bazen büyür, kendiliğinden küçülür, geçici bir rahatsızlıktır. Kimi zaman ise tıbbi müdahale gerektirecek kadar önemli boyutlara ulaşabilir.

Kişide herhangi bir ağrı olmadığı için dikkatten kaçabilir. Solunumda sıkıntı, yutkunurken zorlanma ve gıcık tutma gibi öksürükler ile kendini belli eder.

Tiroid bezlerinin gerekli hormonları meydana getirmesi için iyot gereklidir. İyot noksanlığından dolayı tiroit daha seri çalışmaya başlar ve bu durumda büyüme gerçekleşir.

Tuz tüketimi çok az, etrafında deniz bulunmayan ülkelerin insanlarında daha çok görülür. Tuz tüketimi yeterli olduğu durumlarda da guatr hastalığının görülme ihtimali vardır.

Lahana, turp, brokoli, çilek, soya gibi guatrojen barındıran yiyeceklerin tüketilmesi,
İyot eksikliği,
Ailevi bir hastalık olması,
Tiroid’de enfeksiyon ve kanser riski,
Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen kimyasalların kullanımı,
Vitamin ve enzimlerin eksikliği,
Tiroit bezleri az çalışırsa metabolizma yavaşlar, kilo alımı artar, yorgunluk hissi yaşanır. Eğer daha çok çalışırsa çarpıntı, istifra, baş dönmesi ve hızlı kilo kaybı yaşanabilir. Bu durumlar guatr sebeplerindendir.

Guatr Belirtileri Nelerdir?

En temel belirti adem elması altında yer alan şişliklerdir. Basit bir durumda başka belirti görülmeyebilir, ileri durumlarda ise yemek yerken zorlanma, yutamama, konuşurken ağrılar hissedilebilir.

Soluk alıp vermede güçlükler,
Boyunda şişlik ve ağrı,
Yüksek sesle konuşamama,
Merdiven çıkarken, hızlı yürürken yorulmak,
Boğazda kaşıntı, öksürük, tıkanıklık hissi,
Çok yeme isteği veya iştahsızlık,
Hızlı şekilde kilo alımı veya kaybı,
Nedensiz yere sürekli sinirlenmek,
Durduk yere terlemek,
Nabzın, kalp atımın artması,
Boyun bölümünde damar çıkıntıları, şişlikler ve ağrı,
Günlük ortalamanın üstünde saçların kökten dökülmesi,
Nefes alırken boğazdan değişik seslerin gelmesi,
Elleri yukarı hızlıca kaldırınca başta dönme gibi belirtiler guatr hastalığının habercisi olabilir.

Guatr Riski Olanlar Kimlerdir, Teşhisi Nasıl Yapılır?

Denizden uzakta yaşayan kişiler,
Çoğunlukla bayanlarda,
40 ve üstü yaşlarda,
Tütün kullanımı çok olanlarda,
İşi gereği radyasyon yayan aletlerle çalışanlarda,
Hormonların sürekli değişimine neden olan kişilerde (hamile, adet dönemi, depresyon, menopoz),
Genetik nedenler,
Bağışıklık sisteminin çok zayıf olduğu kişilerde risk fazladır. Bu kişiler hastanede Endokrinoloji bölümüne giderek teşhis yaptırmalıdır.
Endokrinoloji bölümünde ilk olarak tiroit bezlerinin salgılamış olduğu hormon oranlarına bakılır. Kan testi ile birlikte antikorların durumu kontrol edilir. Son olarak ultrason ile guatr olabilecek bölge kontrol edilir.

Guatr Türleri ve Tedavisi

Türleri

Endemik Guatr: En sık rastlanılan, iyot eksikliği sonucu ortaya çıkan guatr çeşididir.

Sporadik Guatr: Zehirsiz guatr olarak da bilinir. Psikolojik problemleri olan kişilerin kullandığı kimyasal ilaçların etkisi ile ortaya çıkabilmektedir.

Multinodüler Guatr: Tiroit bezleri çok fazla hormon salgılayarak bu soruna sebep olabilir.

Zehirli Guatr: Guatr şişliği dışa doğru olursa dış, içe doğru şişerse iç guatr denir. Tiroitler çok fazla salgılama yaptığında zehirli guatra neden olabilir.

Tedavisi

İlaç Tedavisi: Tiroit hormonları çok salgılandığı için oluşan hastalıklara hormon düşüren ilaçlar, az salgılandığında ise tiroid hormonu verilerek tedavi edilir.

Radyoaktif İyot: iyot yoksunluğundan kaynaklı durumlarda ağızdan verilerek uygulanır.

Cerrahi Operasyon: ilaç ve radyoaktif tedaviye cevap vermeyen, şişliğin iyice arttığı,  kanser ihtimali olan, kişinin hayatını zorlaştıran durumlarda ameliyat tercih edilir. Operasyonda bezin işlevini kaybeden kısımları veya hepsi alınarak işlem tamamlanır.

Ameliyat Sonrası

Ameliyat ortalama 1.5-2 saat arasında sürer,
Genel anestezi şarttır,
24 saatlik yatış ve refakatçi zorunludur,
24-48 saatlik hafif ağrılar gözlemlenebilir,
Ameliyat bittikten sonra 48-72 saat sonra duş alınabilir,
Artık ameliyatlarda zamanla eriyen ipler kullanıldığından dikiş alımı yoktur,
Yara alanındaki bant kullanımı 3 ila 5 gün arasında değişebilir,
Bazı durumlarda yaraya güneş ışınları değmemesi için krem kullanımı gerekebilir,
Eğer ameliyat sonrası parmaklarda- dudaklarda uyuşma gibi hisler varsa acilen Doktorunuza gitmelisiniz.

Bitkisel Tedavi

Su Teresi: İyot bakımından zengin olan su teresi guatr tedavisinde kullanılır. Tereyi sürülebilecek kıvama gelene kadar havanda ezin, şiş olan bölümde 25 dakika boyunca bekletin, 8-10 gün uygulayın. 4 çorba kaşığı tereyi 1 bardak suya karıştırıp 180 gün boyunca tüketebilirsiniz.

Sarımsak: Kötü kokusu nedeni ile tüketimine sıcak yaklaşılmasa da günde 2-3 diş yemeklerde tüketmek guatr dahil birçok soruna iyi gelir.

Yeşil Çay: Antioksidan açısında zengin, diyetlerin vazgeçilmezi sağlık yeşil çay guatr için de kullanılmaktadır. Sabah, öğle ve akşam tüketebilirsiniz.

Karahindiba: Birkaç karahindiba yaprağının etrafına ince bir tabaka tereyağı sürün, biraz ısıttıktan sonra boyun bölgesine bandaj yardımı ile yapıştırın. 50-60 dakika bekletin ve 15 gün boyunca uygulayın.

İbrahim Saraçoğlu Kürü: En basit bitkisel tedavi yöntemlerinden biridir. Kahvaltı dahil her öğünden önce birkaç dal taze dere otunu yiyin ve üstüne su için. 90 gün boyunca uygulayın.

Guatr için Önlemler

Karides, midye, tavuk, soğan ve arpa gibi besinleri tüketerek selenyum alın,
Soya, şalgam, patates gibi guatrojen içeren gıdalar tüketin,
Hazır besinlerden, alkol, tütün ve kafeinden uzak durun,
Çeşme suyu tüketmeyin,
Vitamin testinizi yaptırarak eksik olanları tamamlayın,
Tıka basa ve aşırı yağlı yemekten kaçının,
Alkolsüz arpa suyu ve Hindistan cevizi yağını gün içerisinde tüketerek guatr hastalığına yakalanmaya karşı önlem alabilirsiniz.