Lavanta Çayı Hangi Hastalıklara İyi Gelir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Lavanta Çayı

Lavanta Çayı Hangi Hastalıklara İyi Gelir? Faydaları ve Zararları Nelerdir? Dünya genelinde tespit edilen 422 bin çiçekli bitki vardır. Bunların 72 bini tıbbi ve aromatik amaçlı kullanılmaktadır. Lamiaceae familyasının mensubu olan Lavandula bitkisi Türkçe adıyla Lavanta, tıbbi ve aromatik işlevi olan şifalı bitkiler grubundadır. Pek çok şurup ve ağrı kesici ilaç lavanta içermektedir.

Lavanta çayı nasıl bir bitki, sorusuna öncelikle lavanta bitkisini inceleyerek başlanmalıdır. Lavanta, 20-70 santim boyunda kökleri 60 santim derinliğe inen kazık köktür.

Yaprakları yeşil- grimsi, Haziran- Temmuz’da mor renkli çiçekler açan çok yıllık çalı formunda bir bitkidir. Çiçekler başak şeklindedir. Başaklar, 16-20 santim uzunluğundadır ve her bir çiçek başağı 4-6 küme çiçek içerir. Her küme 6-14 çiçek içerir.

Ilıman iklim kuşağına sahip her bölgede yetişir. Kuraklığa karşı dayanıklıdır. Dünya pazarında en büyük lavanta üreticisi ve en geniş Pazar payına sahip ülkeler, Çin, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya ve Bulgaristan’dır.

Lavanta Yağından, Lavanta çayına kadar lavanta yetiştiriciliğinden elde edilen gelir adı geçen ülkelerin ekonomisinde ciddi yer tutmaktadır ve bu ülkelerin zenginleşmesini sağlamaktadır. Yatıştırıcı, sakinleştirici özelliği olan lavanta çayı kullanımı bu makalede açıklanmıştır.

Lavanta Çayı Nasıl Saklanır?

Lavanta çiçekleri sapı 10-20 santim olacak şekilde bahçe makası veya küçük oraklarla kesilir. Lavantayı iki çeşit kurutma şekli vardır. Birincisi asarak kurutmak, ikincisi sererek kurutmaktır. Saplarından ters olarak asılır veya temiz bir örtünün üzerine sererek yaklaşık 3 gün boyunca kurutulur.

Kuruyunca sap ve çiçekler birbirinden ayrılır. Lavanta kuruyup saptan ayrıldıktan sonra tercihen cam kavanozda saklanabilir. Oda sıcaklığında rutubetsiz bir ortamda 3-4 ay boyunca tazeliğini korur. Lavanta çayı fayda etmesi için 2 ay süre ile haftada iki gün kullanım tavsiye edilmektedir.

Lavanta Çayı Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

Lavanta çayı içmek en yaygın kullanım biçimidir. Mor bazen mavi renkte olan çiçekli ve tomurcuklu kısmın demlenmesi ile lavanta çayı elde edilir.

Lavanta et marinasyonu için kullanılabilir. Lavanta ve biberiye ortak atalara sahip rayihaları oldukça aromatik bitkilerdir. Etin marinasyonu veya mantolama işlemi sırasında Fransız mutfağında kullanılmaktadır. Ayrıca lavanta likör veya çeşitli içkilerde kullanılmaktadır.

Lavanta çörek yapımında toz haline getirilip hamuruna karıştırarak kullanılmaktadır.

Lavanta kurabiye İngiltere’nin bazı kesinlerinde 5 çayı öğününde çayın yanına tercih ettikleri atıştırmalıklar arasında yer almaktadır.

Lavanta Çayı Faydaları

Lavanta çayı faydaları hem fiziksel hem ruhsal sağlığa iyi gelmektedir. Baş ağrısı, diş ağrısı, depresyon, sindirim sistemi bozukluklarında lavanta çayı oldukça etkilidir.

Lavanta çayı ile tonik veya yüz temizleme suyu da yapılmaktadır. Lavanta çayı soğutularak pamuk yardımıyla cilde sürüldüğünde ciltteki gözenekleri sıkılaştırıcı bir etkiye sahiptir. Cildin onarımı için faydalıdır.

·       Kas ağrılarını hafifletir.

·       Antiseptiktir.

·       Bağışıklık sistemine olumlu katkı sağlar.

·       Karaciğer rahatsızlıklarını giderir.

Lavanta Çayı Nelere İyi Gelir?

Lavanta çayı, uykusuzluğu gidererek daha kaliteli uyku uyunmasına katkıda bulunur. Aşağıdaki özelliklere sahiptir.

·       Yatıştırıcı

·       Sakinleştirici

·       Uykusuzluk giderici

·       Ağrı kesici

·       Antiseptik

·       Yara iyileştirici

·       İdrar yolları iltihapları giderici

·       Kalp kuvvetlendirici

·       Sinir sistemi iyileştirici

Lavanta çayı özellikleri bunların dışında lavanta çiçekleri veya esansiyel yağ olarak kullanılması antimikrobiyal, antienflamatuar, mantar öldürücü, böcek öldürücü özelliktedir. Akarları (mayt) yok eder.

Lavanta Çayı İçindeki Vitaminler

Ülkemizde son yıllarda Isparta başta olmak üzere ılıman iklime sahip kentlerde lavanta tarlaları oluşturulmaya başlanmıştır. Son yıllarda lavanta üretiminin arttığı kaydedilse de dekar başına lavanta yağı üretiminde dünya ortalamasının altındadır.

  Ekonomik bir değer olarak ileriki yıllarda lavanta yetiştiriciliğinin artması beklenmektedir. Lavanta, süs bitkisi olarak, arıcılık, eko turizm, kozmetik, sabun, parfümeri, gıda ve ilaç sanayinde kullanılır.

Lavanta bitkisi A ve C vitaminleri açısından zengindir. İçindeki enzimler ve faydalı vitaminler lavanta çayı içildiğinde sedef, akne gibi cilt rahatsızlıklarını gidermeyi sağlar. Lavanta çayının etkileri yarım saat içinde kendini gösterir.

Lavanta Çayı Kalorisi

Lavanta çayı ile zayıflama mümkündür. İçinde bulunan enzimler yağ yakımını arttırdığı için metabolizmayı hızlandırır. Dolaylı yoldan zayıflamayı sağlar. 100 gram lavantada 1 gram yağ bulunmaktadır ve 49 kaloridir.

Lavanta Çayı Zararları

Lavanta çayı, kaynatılmış suya lavanta çiçeklerinin atılarak 9-10 dakika demlendirilmesi ile yapılır. Demlenme süresi belirtilen süreyi aşarsa, acılaşmaya başlar. Beklemiş çay veya acılaşmış çay toksik etki bırakabilir. Alerjisi olan kişiler lavanta tüketmemelidir.

Lavanta çayı zararı ancak saklama koşullarında nemli ortamda bekletilirse veya demlenme kurallarına uyulmazsa görülmektedir.