Chikungunya Ateşi Nedir, Nasıl Bulaşır, Kaç Günde Belirti Verir?

Chikungunya Ateşi

Chikungunya ateşi, chikungunya virüsünün neden olduğu bir hastalıktır. Tanzanya dilinde “iki büklüm yapan” anlamına gelmektedir. Genellikle eklem iltihaplarına ve şiddetli ağrılara bağlı vakaların duruşlarında ortaya çıkan kısıtlamalar sebebi ile bu ismi almıştır. İnsan vücuduna bulaştıktan sonra kuluçka süresini tamamlar tamamlamaz belirtiler ortaya çıkartmaktadır.

Bulaşan insanların çoğunda farklı semptomlar meydana gelmektedir. Bulaştığı bireye ciddi rahatsızlıklar ve acılar yaşatmaya başlayan virüsün sebep olduğu bu hastalık akut ateşli bir hastalık olarak tanımlanmaktadır.

Doğrudan insandan insana bulaşmasa da ciddi salgın etkileri yaratabilmiş ve ciddi sorunları beraberinde getirmiş bir hastalık olarak bilinmektedir.

Chikungunya Hastalığı İnsanlara Nasıl Bulaşır?

Chikungunya virüsü insanlara Aedes aegypti ve aedes albopictus sivrisineklerinin sokması ile bulaşmaktadır.

Bu sivrisinekler sıradan sivrisineklerden farklı olarak hem günüz hem de gece ısırabilmektedirler. Aynı sivrisineklerin dang hummasını bulaştırdıkları da bilinmektedir. Genellikle sulak ya da pis alanlarda üreyen bu sivrisinekler vücutlarında barındırdıkları virüsü insanların kanına geçirirler.

Bu sivrisinekler kanla beslenmektedir ve sıradan sivrisineklerden farklı olarak insanları her an ısırabilmektedirler.  Chikugunya virüsünün doğrudan insandan insana bulaşma gibi bir durumu bulunmamaktadır. Ancak bu konuda farklı teoriler bulunmaktadır.

Bunların başında kan nakli ile bulaşma ihtimali gelmektedir. Virüs taşıyıcısı bireyin kanından, kan nakli yapılan insana bulaşma ihtimali bulunmaktadır. Ancak kan naklinin yapıldığı noktada herhangi bir rapor ya da kayıt bulunmamaktadır. 

Aynı zaman doğum sırasında nadiren de olsa anneden bebeğe bulaştığı bilinmektedir. Ancak hiçbir şekilde bebeklere emzirme yolu ile geçtiği kayıt edilmemiştir.

Chikungunya  Hastalığının Belirtileri Kaç Günde Ortaya Çıkar?

Chikungunya virüsü kuluçka süresi ele alındığı zaman insandan insana değişim yaşansa da ısırılmadan sonraki 3 ile 7 gün arasında belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Yani bir insan bu virüsü taşıyan herhangi bir sivrisinek tarafından ısırılmasının ardından geçecek 3 gün içerisinde semptomlar ortaya çıkmaya başlayabilir.

Bazı insanlarda vücut direncine ve insanın yapısına bağlı olarak bu durum 7 gün sürebilmektedir. Farklı durumlarda da virüsün kuluçka süresi uzayabilmektedir. Bu bağlamda belirti sürelerinin uzamasına karşın dikkatli olunmalıdır.

Chikungunya Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Chikungunya ateşi belirtileri ısırılma tarihini takip eden 3 ya da 7 gün içerisinde ortaya çıkmaktadır.  Belirtiler arasında en yaygın olarak görüleni ateş ve eklem ağrıları olarak bilinmektedir.

Bununla birlikte diğer semptomlar şu şekilde sıralanabilir; şiddetli ya da hafif baş ağrıları, kaslarda hissedilen ağrılar, eklemlerde ödem oluşması ya da döküntülerin görülmesi. Bu hastalık genellikle ölümle sonuçlanmayan bir hastalıktır. Ancak insandan insana farklılık göstererek belirtileri şiddetli ve ciddi şekilde etkileyici olabilmektedir.

Hastaların büyük çoğunluğu ilk belirtilerin görülmesini takip eden haftada iyi hissetmeye başlarlar. Bu durumda kişiden kişiye değişkenlik gösterse de genel kanı olumlu yöndedir. Ancak yine de bazı insanlarda eklem ağrıları aylarca sürebilmektedir.

Normale oranla daha ağır hastalık riski taşıyanlar arasında doğum sırasında enfekte olan bebekler, 65 yaş ve üstü yetişkinler, diyabet ya da kalp hastalıkları gibi rahatsızlıkları bulunan insanlar yer almaktadır. Hastalığın bulaştığı bir kişi bir defa enfekte olup bu hastalığı atlattığında gelecekte meydana gelebilecek enfeksiyonlardan korunma olasılığı oldukça yüksektir.

Chikungunya Hastalığın Tedavisi Var Mıdır?

Chikungunya hastalığının tanısı ancak kan testleri ile konulabilmektedir. Bununla birlikte chikungunya ateşi tedavisi günümüzde herhangi bir ilaç ya da aşı ile sağlanamamaktadır. Tedavi sürecinde ateş ve ağrıyı azaltacak ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak doğrudan hastalığın kendisine etki edecek bir ilaç bulunmamaktadır.

Bununla birlikte hastaların büyük çoğunluğu ilk belirtilerin ortaya çıkmasının üzerinden geçen ortalama bir hafta gibi sürede kendilerini iyi hissetmeye başlamaktadırlar. Yine de bazı insanlarda aylar süren ya da sürekli devam eden eklem ağrıları gelişebilmektedir.

Chikungunya Hastalığından Korunmak İçin Ne Yapılmalıdır?

Chikungunya ateşi hastalığına karşı nasıl koruma sağlanır? Sorusu ele alındığında herhangi bir ilaç ya da aşı bulunmadığından bu hastalıktan korunmanın tek yolu hastalığın ana kaynağından uzak durmaktır.

Yani sivrisinek ısırıklarından korunmak hastalığın bulaşma riskini tamamı ile ortadan kaldırmaktadır. Ancak sivrisineklerin boyutları göz önünde bulundurulduğunda sivrisineklerden uzak durmak bazı durumlarda mümkün olmaktadır.

Özellikle ormanlık alanlarda ve su kenarlarında, pis ve durgun sulu alanlarda sivrisinekler oldukça fazla şekilde üremekte, buradan ise şehirlere dahi yayılmaktadırlar.

Bu hastalıktan korunmak için öncelikli yapılması gereken şey sivrisinekler ile mücadele etmenin yollarını bilmektir. Hastalık genellikle Afrika, Asya, Avrupa, Amerika, Hindistan ve Pasifik adalarında görülmektedir.

Bu bölgelere herhangi bir şekilde gidecek olanların sivrisineklere karşı önlemler almaları hastalıklardan korunmalarını sağlayacaktır. Sivrisineklerden korunmak için öncelikli olarak ne gibi alanlarda ürediklerini, hangi koşullarda insanı soktuklarını, neden belirli alanlara geldiklerini, sokabilmeleri için ne gibi ortamların olması gerektiğini bilmek gerekir.

Bu durumların farkında olarak bilinçli bir şekilde hareket edildiğinde hastalığın bulaşma riski olabilecek en düşük seviyelere indirgenmektedir. Bu bağlamda hastalığın bulaşmasını engellemek için yapılacaklar şu şekilde sıralanabilir;

·        Hastalıklı sivrisineklerin bulunduğu düşünülen bölgelerde özellikle sıcak aylarda cam ya da kapı açılarak oturulmamalı veya uyunmamalıdır. Mümkün olduğunca cam ve kapılar kapalı tutulmalı ve ortamın klima ile serinlemesi sağlanmalıdır.

·        Özellikle gezilerde ya da dış ortamlarda gerçekleştirilen aktivitelerde insanın açıkta kalan cildine sivrisinek koruyucuları uygulanmalıdır. Bu koruyucular sivrisinekleri insan cildinden uzak tutacağından sivrisineklerin sokma gibi tehlikelerini tamamı ile ortadan kaldıracaktır. 

·        Uzun ve kapalı giysileri tercih etmek sivrisineklerin ısırması muhtemel bölgelerin ortadan kalkmasına imkan tanımaktadır. Örneğin gömlek ya da pantolon gibi giysiler sivrisineklerin ısırma risklerini ortadan kaldırmaktadır.

·        Dış mekanlarda içinde herhangi bir sıvı bulunan kaplar bırakılmamalıdır. İçerisinde sıvı bulunan kaplar sivrisinekleri kendisine çekmektedir.

·        Ciddi hastalık riski taşıyan bireyler bu virüs salgınının devam ettiği alanlara seyahatlerini ertelemelidir.