Kan Kanseri (Lösemi) Neden Olur? Belirtileri ve Tedavisi

Kan kanseri (lösemi), kanda bulunan akyuvarların (beyaz kan hücreleri) kontrolsüz bir şekilde çoğalması ve bu hücrelerin görevlerini yerine getirememesi sonucu oluşan kanser türüdür.

Kan kanseri öncelikle kemik iliğini daha sonra da tüm vücudu etkiler. Kan kanserinin birçok çeşidi bulunur. Bunlar akut myeloid lösemi (AML), kronik myeloid lösemi (KML), akut lenfomatik lösemi (ALL), kronik lenfomatik lösemi (KLL) olarak dörde ayrılır.

Olgunlaşmış akyuvarların kontrolsüz artışı sebebi ile oluşan lösemi kronik ve yavaş seyretmektedir. Olgunlaşmamış akyuvarların kontrolsüz artışı sebebi ile oluşan lösemi ise akut ve hızlı seyretmektedir.

Kan Kanseri Ne sıklıkta görülür?

Kan kanseri toplumumuzda çocuklarda en sık görülen kan türüdür. Ailelerin ve hasta bireylerin kafasındaki en önemli sorulardan biri de lösemi ne sıklıkta görülür sorusudur. Türlerine göre görülme sıklığı da değişmektedir. Kan kanserleri çeşitlerinden akut lösemi %15-20 oranında görülmektedir. Akut lösemi en sık görülen ve en hızlı yayılan lösemi türüdür. Erkeklerde daha sık görülür.

Kan Kanseri  Tehlikeli bir hastalık mıdır?

Lösemi tehlikeli bir hastalık mıdır sorusu hasta bireylerin tedaviye olan yanıtı ile ilgili değişiklik göstermektedir. Kemik iliği nakli sonrası başarı sağlanma oranı yüksek olsa da bazen hastalık nüksedebilir. Ya da kemoterapi alan hastanın başka bir rahatsızlığı ortaya çıkabilir.

Bu sebeplere bakıldığında hastalığın tehlikesini çevresel ve kişisel faktörler belirlemektedir. Günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan tedavi yöntemleri ile hastalığın tehlikesi eskiye oranla daha azdır. Yapılan araştırmalara göre kan kanserine yakalanan 10 çocuktan 8’i tamamen tedavi olabilmektedir.

Kan Kanseri  Neden olur? Kimlerde görülür?

Kan kanseri neden olur ve kimlerde görülür sorularına yanıt arayan hastalar ve hasta yakınları bu soruya cevap bulmakta kimi zaman zorlanabilirler.

Çünkü nedenlerine bakıldığında bu hastalığın %90 oranında bir nedeni olmadığı görülmektedir. %10’luk oranı ise virüsler, sigara ve alkol kullanımı, genetik geçiş, radyasyona maruz kalma, çeşitli kimyasal ajanlara maruz kalma gibi nedenler bulunmaktadır. Çocuklardaki kan kanseri nedenleri yetişkinlerdeki çevresel faktörlere bağlı değildir. Çocuklarda görülen D vitamini eksikliği de kan kanserine sebep olabilmektedir.

Kan Kanseri Hastanın şikayetleri nelerdir?

Kan kanserine yakalanmış olan hastanın şikayetleri nelerdir sorusuna bakıldığında ise birçok şikâyet karşımıza çıkmaktadır.

Bu şikayetler; hastanın enfeksiyon kapması ya da enfeksiyona yatkın olması, enfeksiyona bağlı yüksek ateş, halsizlik-yorgunluk, iştahsızlık, aşırı kilo kaybı, kanama, deri döküntüsü, kansızlık, kansızlık sebebi ile ciltte solukluk, deri altında morluklar görülmesi, hareket esnasında nefes darlığı, vücutta bulunan benlerde kanama görülmesi, dalak ve karaciğer büyümesine bağlı ağrı, kandaki trombosit sayısının düşük olması, diş etlerinde şişmesi, kemik ve eklem ağrıları gibi şikayetlerdir.

Çocuklardaki şikayetlere bakıldığında ise; iştahsızlık, aşırı kilo kaybı, cilt renginde solukluk, karın bölgesinde şişlik, eklem ağrıları (özellikle bacak ağrıları), uzun süreli yüksek ateş görülmesidir.

Kan Kanseri Tanısı nasıl konur?

Kan kanseri şüphesi olan bireylerin bu hastalığın tanısı nasıl konur sorusuna cevap bulmaları gerekir. Çünkü erken tanı ile bu hastalıktan kurtulmak daha kolay ve mümkündür. Tanı yöntemlerine bakıldığında öncelikle iyi bir fiziki muayene ve hasta öyküsü alınmalıdır.

Muayene sonrası kan tahlilleri ile tam kan sayımı ve periferik yayma gibi testler yapılarak hastanın kanı incelenir. Kemik iliği aspirasyonu, hücresel ve dokusal incelemeler ve tetkikler de yapılarak kan kanseri tanısı konulabilir.

 Kemik iliği aspirasyonu kişinin kemiğine özel bir iğne ile girilerek şırınga ile kemik iliği alınmasıdır. Bu işlem kişilere korkunç gelse de özel yöntemlerle ve doktor tarafından uzman bir ekiple ağrısız ve acısız bir şekilde kolaylıkla tamamlanır. Tanı ile kan kanserinin çeşidi ve evresi belirlenmiş olur.

Kan Kanseri Tedavisi mümkün müdür?

Kan kanseri hem hastalığa yakalanan birey için hem de yakınları için oldukça korkutucu bir tablo olarak görülür. Hastalığın ölümcül olduğu düşüncesi bu hastalığın tedavisi mümkün müdür değil midir soruları arasında ikilem yaşatır ve hem hastayı hem de çevresindekileri yıpratır. Ancak bu hastalığın tedavi sürecinde moral oldukça önemlidir.

Kan kanserinin tedavi yöntemlerine bakıldığında kemoterapi ve kemik iliği transplantasyonudur. Kemoterapi tedavisi uygulanırken ilacın türü, dozu ve uygulama yolu löseminin çeşidine göre değişiklik gösterir. Kemik iliği transplantasyonu hastalıklı kemik iliğinin yerine sağlıklı kemik iliği hücresi konulması ile gerçekleşir.